Tại sao không truy tố tội buôn bán thuốc giả (tối đa tử hình)
mà chỉ truy tố các tội buôn lậu (nhiều nhất là mức tù 15 năm) và làm giả tài liệu
(nhiều nhất là mức tù 7 năm)?
Tội buôn lậu là người phạm tội có
hành vi buôn bán trái phép qua biên giới.
Hành vi khách quan: hành vi buôn bán
hàng hóa qua biên giới quốc gia trái phép
- Địa điểm phạm tội: qua biên giới quốc gia (dấu hiệu bắt buộc)
Hành vi buôn bán trái phép qua biên giới các mặt hàng nói
trên của người phạm tội là hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới
để trao đổi trái với các quy định của pháp luật về xuất – nhập khẩu hàng hóa qua
biên giới như:
- Hành vi không khai báo thể hiện ở
việc người buôn bán các mặt hàng kể trên qua biên giới nhưng không thực hiện
nghĩa vụ khai báo với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về chủng loại, số lượng
theo đúng quy định, người phạm tội có thể bằng cử chỉ, lời nói từ chối thẳng thừng
việc khai báo hoặc không chịu ghi vào tờ khai hải quan theo các mục của Hải
quan yêu cầu…
- Khai báo gian dối: là hành vi người
buôn bán hàng hóa, tiền tệ, kim khí quý, đá quý, vật phẩm thuộc di tích lịch sử,
văn hóa, hàng cấm qua biên giới quốc gia tuy có tờ khai báo với cơ quan Nhà nước
có thẩm quyền nhưng sự khai báo đó không phù hợp với thực tế về số lượng, chủng
loại nhằm đánh lừa các cơ quan đó. Biểu hiện cụ thể của hành vi này có thể là:
khai không đúng về số lượng, chủng loại; hàng mới khai là hàng cũ; hàng cấm
xuât – nhập khẩu lại khai là hàng được phép xuất – nhập khẩu; hàng bị đánh thuế
cao lại khai là loại hàng bị đánh thuế thấp…
- Giả mạo giấy tờ là việc người buôn
bán các loại hàng hóa, tiền tệ, kim khí quý, đá quý, vật phẩm thuộc di tích lịch
sử, văn hóa, hàng cấm qua biên giới quốc gia tuy có xuất trình giấy tờ nhưng đó
là giấy tờ giả mạo. Giấy tờ được coi là giả mạo trong trường hợp giấy tờ được
làm giả hoặc giấy tờ của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhưng có được bằng con
đường gian dối hoặc được sử dụng không đúng với mục đích cấp nó.
Không có giấy tờ hợp lệ được hiểu là
không có giấy phép xuất – nhập khẩu theo hạn ngạch và các giấy tờ cần thiết
khác theo quy định của Nhà nước hoặc có giấy phép xuất – nhập khẩu và các giấy
tờ cần thiết khác nhưng hàng hóa xuất – nhập khẩu lại không đúng với loại hàng
hóa quy định trong giấy phép hoặc tuy có giấy phép xuất – nhập khẩu nhưng giấy
phép đó lại không phải là do người có thẩm quyền cấp hoặc giấy phép đó là giả mạo.
- Hành vi trốn tránh sự kiểm soát của
Hải quan hay các cơ quan quản lí cửa khẩu biểu hiện ở việc đi đường tắt qua
biên giới, không qua trạm kiểm soát, lợi dụng sơ hở của lực lượng chống buôn lậu
để đưa hàng hóa qua biên giới, tìm cách tẩu tán hàng hóa khi bị phát hiện
Đối với loại tội danh này hình phạt
cao nhất đến chung thân
Đối với Tội sản xuất, buôn bán hàng
giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh
Người nào
sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc
phòng bệnh, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
Hành vi sản xuất hàng giả là lương thực,
thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh là hành vi tạo ra các loại hàng giả
nói trên, người phạm tội có thể tham gia vào toàn bộ quá trình làm hàng giả hoặc
chỉ tham gia vào một công đoạn nào đó của quá trình làm ra hàng giả như chỉ lắp
ráp các bộ phận hoặc đóng gói hoặc nhãn hiệu để tạo ra hàng giả. Hành vi buôn
bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh là
hành vi dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác để mua đi, bán lại những hàng hóa
trên mà đã biết đó là hàng giả để thu lợi bất chính. Đối với loại tội danh này
hình phạt cao nhất đến tử hình.
Căn cứ vào các quy định thì việc khởi
tố, truy tố và xét xử các bị cáo về tội buôn lậu là có căn cứ, mặc dù đối với
loại tội danh này hình phạt nhẹ hơn tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực,
thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh nhưng do các bị cáo đã có
hành vi buôn bán trái phép qua biên giới nên việc truy tố các bị cáo về Tội
buôn lậu theo tôi là có căn cứ.
Liệu có bỏ lọt tội phạm ngoài các bị
cáo trong phiên tòa sơ thẩm xử Tổng Giám đốc Nguyễn Minh Hùng và các bị cáo
khác liên quan khi các quan chức Cục Quản lý dược đã thẩm định số thuốc này?
Dư luận và tôi có quyền đặt khả nghi
về vấn đề bỏ lọt tội phạm khi xem xét về trách nhiệm của Cục quản lý dược. Tôi
nghĩ các cơ quan tố tụng cần kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cần điều tra cụ thể
liệu có đồng phạm hay tiếp tay, bỏ lọt tội phạm của người có thẩm quyền tiếp
tay cho hành vi phạm tội của các bị cáo. Bởi các bị cáo sẽ rất khó mà một mình
thực hiện hành vi phạm tội với số lượng thuốc lớn như vậy.
Công ty dược VN Pharma nhập hơn 9.000
hộp thuốc trị ung thư giả để đưa vào các bệnh viện rất dễ dàng. Theo ông
những lỗ hổng nào đã giúp họ làm việc đó? Liệu có sự bao che, thông thầu, lợi
ích nhóm trong công tác đầu thầu thuốc vào bệnh viện hay không? Như ĐBQH Phạm
Khánh Phong Lan nói: “Một loại thuốc khi đưa vào bệnh viện thì ít ra phải được
đảm bảo chất lượng, nguồn gốc rõ ràng, có lịch sử sử dụng để biết độ an toàn. Đằng
này 1 công ty dược cỏn con mới ra đời chỉ trong vòng mấy năm đã tiến như vũ
bão, thâu tóm đấu thầu của bao nhiêu bệnh viện thì mình phải coi lại”.
Theo quy định tại
Thông tư số 47/2010TT/BYT quy định về hướng dẫn hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu
thuốc và bao bì tiếp xúc trực tiếp với
thuốc quy định chung về nhập khẩu, xuất khẩu thuốc thì việc nhập khẩu thuốc của bệnh viện
và doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện và thủ tục rất gắt gao và qua nhiều
thủ tục, nhiều quy trình.
Do các đối tượng đã làm giấy tờ giả để
qua mặt các cơ quan chức năng nên cơ quan chức năng khó phát hiện được. Việc
các bác sĩ, bệnh viện liên kết, không minh bạch với các doanh nghiệp nhập khẩu
cũng là một nguyên nhân quan trọng làm cho doanh nghiệp nhập khẩu tiêu thụ được
hàng hóa bất hợp pháp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích người
tiêu dùng.
Dù đã có chế tài xử phạt nặng về lĩnh
vực kinh doanh thuốc lậu, không đúng quy định nhưng vì nhiều lý do như sự tiếp
tay của một số cá nhân, cơ quan chức năng, buông lỏng trong quản lý, không
khách quan, minh bạch trong quá trình nhập khẩu, phân phối thuốc, các quy
trình, máy móc kiểm tra thuốc, chứng từ không phát hiện ra các sai phạm, thuốc
giả, hồ sơ giả, quy định pháp lý không chặt chẽ, có nhiều lỗ hổng đã tạo cho
nhiều doanh nghiệp lợi dụng sự sơ hở để nhập khẩu và phân phối thuốc giả.
Theo tôi trước tiên cần trang bị máy
móc, trang thiết bị hiện đại để có thể phát hiện thuốc giả, hồ sơ nhập khẩu thuốc
giả. Cần đào tạo các cán bộ, bác sĩ có tâm đức thật sự đối với bệnh nhân và xã
hội. Cần hoàn thiện các quy định pháp luật về dược, nhập khẩu thuốc chặt chẽ và
kịp thời đại nhằm hạn chế người vi phạm lách luật. Cần xử lý nghiêm và có hình
thức xử phạt nặng đối với những cá nhân, tổ chức vi phạm nhằm tạo tính răn đe.
Ngoài xử phạt hình sự cần có hình thức phạt tiền cao hơn nữa, áp dịch tịch thu
các giấy phép hoạt động vĩnh viễn nếu có hành vi vi phạm nặng, nhiều lần. Cần đặt
ra trách nhiệm của các cơ quan chức năng, người có thẩm quyền, bác sỹ liên quan
đến hành vi vi phạm để tạo tính răn đe cho sự tiếp tay, đồng phạm cho hành vi
vi phạm.
|