1.
Trẻ sơ sinh có quyền hưởng thừa kế không?
Căn cứ theo Điều 613 Bộ luật Dân sự
2015, người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế
hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi
người để lại di sản chết.
Dựa vào quy định trên, trẻ sơ sinh
vẫn có quyền hưởng thừa kế.
Trong trường hợp người để lại di sản
chết không có di chúc để lại hoặc di chúc không hợp pháp, phần di sản sẽ được
phân chia theo pháp luật.
Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 có đưa
ra quy định về việc thừa kế theo phápluật như sau:
“1. Những người thừa kế theo pháp
luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ,
chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông
nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết;
cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội,
cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của
người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu
ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ
ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng
được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau
chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không
có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.
Do đó, trẻ sơ sinh nằm trong hàng
thừa kế được hưởng di sản sẽ được phân chia phần di sản bằng những người thừa
kế cùng hàng.
Tuy nhiên, do chưa thành niên (chưa
có năng lực hành vi dân sự đầy đủ) nên phần di sản thừa kế trẻ sơ
sinh được hưởng sẽ do người giám hộ đương nhiên (hoặc được cử ra)
quản lý cho đến khi trẻ thành niên (năng lực hành vi dân sự đầy đủ).
2.
không có tên trong sổ hộ khẩu có được quyền thừa kế?
Câu hỏi:
Những người con lập gia đình rồi
(đều ra ở riêng hết) không có tên trong hộ khẩu có được quyền thừa kế tài sản
của cha để lại hay không? Nếu được thì chia như thế nào? Người cha qua tuổi 70
có quyền được bán tài sản khi không có sự đồng ý của những người con?
Luật sư Gia Đình tư vấn:
Theo qui định của Bộ luật dân sự,
việc thừa kế tài sản sẽ được thực hiện theo nội dung của di chúc hợp pháp hoặc
theo qui định của pháp luật (theo hàng thừa kế) nếu thuộc một trong những
trường hợp: không có di chúc, di chúc không hợp pháp, những người thừa kế theo
di chúc đều chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, cơ quan
hoặc tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa
kế, những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền
hưởng di sản hoặc từ chối quyền nhận di sản. Trường hợp thừa kế theo di chúc
thì việc phân chia sẽ theo nội dung của di chúc, trường hợp thừa kế theo pháp
luật thì mỗi người có quyền hưởng thừa kế theo qui định của pháp luật (theo
hàng thừa kế) sẽ được hưởng một phần bằng nhau. Chính vì vậy mà vấn đề thừa kế
tài sản không có liên quan đến việc có tên trong sổ hộ khẩu hay không. Khi
người cha qua tuổi 70 mà vẫn còn đầy đủ năng lực hành vi thì có quyền tự mình
bán tài sản thuộc sở hữu riêng của mình mà không cần có sự đồng ý của người
khác.
3.
Các trường hợp không được hưởng thừa kế
Người thừa kế có những hành vi vi
phạm đạo đức xã hội có thể bị pháp luật tước quyền hưởng di sản, vậy pháp luật
quy định về vấn đề này ra sao?
Trường hợp nào không được hưởng thừa
kế? Các trường hợp bị tước quyèn hưởng di sản thừa kế là những trường hợp nào?
Tại Điều 621 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về người không được quyền hưởng di
sản như sau:
Điều 621. Người không được quyền
hưởng di sản
1. Những người sau đây không được
quyền hưởng di sản:
a) Người bị kết án về hành vi cố ý
xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ
người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa
vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
c) Người bị kết án về hành vi cố ý
xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di
sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng
ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc,
sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn
bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
2. Những người quy định tại khoản 1
Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của
những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.
Người thừa kế có một trong các hành
vi sau sẽ không được quyền hưởng di sản khi:
– Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm
tính mạng, sức khỏe của người để lại di sản
– Bị kết án về hành vi ngược đãi
nghiêm trọng, hành hạ, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người để
lại di sản.
Theo đó, trong trường hợp người thừa
kế đã bị Tòa án kết tội bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật về một trong các
hành vi trên thì sẽ không có quyền hưởng di sản thừa kế. Do đó, những người có
hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, ngược đãi hành hạ, xâm phạm nghiêm trọng
danh dự nhân phẩm của người để lại di sản nhưng chưa bị kết án về những hành vi
này thì vẫn có quyền hưởng di sản.
Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ
nuôi dưỡng người để lại di sản
Quan hệ nuôi dưỡng là quan hệ giữa
người để lại di sản và người thừa kế theo pháp luật khi người để lại di sản còn
sống ( Ví dụ: cha, mẹ với con cái, ông bà với cháu,…). Nếu người thừa kế không
thực hiện nghĩa vụ này làm cho người để lại di sản lâm vào tình trạng khó khăn
về kinh tế, ảnh hưởng tới sức khỏe, tinh thần thì người thừa kế không được
quyền hưởng di sản
Người bị kết án về hành vi cố ý xâm
phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản
mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
Người thừa kế không được quyền hưởng
di sản thừa kế khi thỏa mãn các điều kiện sau:
– Đã bị Tòa án kết tội bằng một bản
án có hiệu lực của pháp luật về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng của người thừa
kế khác
– Mục đích của hành vi xâm phạm này
là nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản của người thừa kế khác bị người đó
xâm phạm, đây là động cơ của người phạm tội và cần được ghi nhận trong bản án.
Người đã được xóa án tích về hành vi
này vẫn không được quyền hưởng di sản. Người không bị kết án vẫn có quyền được
hưởng di sản thừa kế.
Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép
hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa
chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di
sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá
nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Đây chính là một
trong các quyền của cá nhân được pháp luật ghi nhận, bảo vệ. Do đó hành vi lừa
dối, cưỡng ép, cản trở việc lập di chúc của người để lại di sản là hành vi trái
pháp luật, nên người nào có hành vi cản trở sẽ không được quyền hưởng di sản do
người có di sản để lại.
Việc giả mạo, sửa chữa, hủy, che dấu
di chúc để hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại
di sản cũng sẽ không được quyền hưởng di sản thừa kế.
Như vậy, nếu như người thừa kế có
một trong các hành vi như trên mà người để lại di sản thừa kế không biết hành
vi của những người đó hoặc biết nhưng họ chưa kịp sửa đổi di chúc thì pháp luật
sẽ tước quyền hưởng di sản của người đó. Vậy nên nếu người để lại di sản biết
về hành vi của người thừa kế mà vẫn cho họ được hưởng di sản thì pháp luật tôn
trọng ý chí và quyền định đoạt về tài sản của người để lại di sản, người thừa
kế vẫn được hưởng di sản
Lưu ý: Người thừa kế bị tước quyền
thừa kế bao gồm cả người thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Những
người này ngay cả khi thuộc trường hợp những người thừa kế không phụ thuộc vào
nội dung di di chúc sẽ không được hưởng di sản do bị pháp luật tước đi quyền
hưởng di sản vì có hành vi trái pháp luật, trái đạo đức (trừ khi người lập di
chúc biết hành vi vi phạm của người thừa kế mà vẫn cho họ hưởng di sản)
Nếu người lập di chúc không để lại
di sản cho những người thừa kế theo pháp luật (mặc dù không thuộc các trường
hợp tại khoản 1 điều 621 Bộ luật dân sự 2015) được gọi là truất quyền thừa kế
nhưng trong trường hợp này những thừa kế vẫn có quyền hưởng di sản nếu thuộc
trường hợp những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di di chúc.
Ngược đãi cha mẹ có được hưởng thừa
kế không?
Bà A chết vào tháng 02 năm 2017. Khi
chết bà không để lại di chúc chia di sản thừa kế. Bà có một con trai duy nhất,
từng bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm đến sức khỏe của bà A. Tuy nhiên vào
thời điểm bà A chết, con trai bà đã được xóa án tích. Vậy con trai bà A có được
hưởng di sản thừa kế của bà A không?
Trả lời:
Tại điểm a khoản 1 điều 621 Bộ luật
Dân sự 2015 có quy đinh về các trường hợp không được hưởng di sản thừa kế:
Điều 621. Người không được quyền
hưởng di sản
1. Những người sau đây không được
quyền hưởng di sản:
a) Người bị kết án về hành vi cố ý
xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ
người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia
tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi
là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên
viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm,
kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm
và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý-
cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư
bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là
nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư
luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư
thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề,
chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh
hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật
sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp
được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem
lại công bằng cho xã hội.
Luật sư
Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia
Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền
thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật
trên các Kênh truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM
(HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long,
Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam,
Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát
thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi
trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an
nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học
luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường
ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học
uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật
sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng
trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng
Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu
giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa
Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự,
kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại
niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công
lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi
cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước
rất lâu năm.
Trân trọng
cảm ơn.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)
Trụ sở: 402A
Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh Công chứng số 7)
5/1 Nguyễn Du,
Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
68/147 Trần
Quang Khải, Tân Định, quận 1, TP.HCM
Điện thoại:
028-38779958; Fax: 08-38779958
Luật sư Trần
Minh Hùng: 0972 238006
Email: luatsuthanhpho@gmail.com
http://www.luatsugiadinh.net. vn
http://www.luatsuthanhpho.com
|