Từ vụ án oan ông Nén: Còn báo cáo án, án bỏ túi, họp 3 ngành… vẫn oan sai?
............................................................................................
Luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư Tp HCM): Tư duy "suy đoán có tội" của người tiến hành tố tụng và sự "thiếu độc lập giữa các cơ quan tiến hành tố tụng" là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến oan sai.
Luật sư Hùng lý giải, Bộ luật Tố tụng hình sự đã có quy định nguyên tắc suy đoán vô tội. Tuy nhiên, các cơ quan tố tụng và người tiến hành tố tụng không mạnh dạn hoặc chưa có thói quen, tập quán áp dụng nguyên tắc này mà ngược lại những cơ quan tố tụng và người tiến hành tố tụng luôn áp đặt nghi can là người có tội dù mới bị tạm giữ, tạm giam...
Tương tự như vậy, với vấn đề độc lập xét xử, Luật sư Hùng cho rằng, các cơ quan tiến hành tố tụng là Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát và Tòa án đều độc lập trong điều tra, truy tố và xét xử. Mục đích của nguyên tắc này là bảo đảm sự khách quan, minh bạch, bảo đảm pháp chế, tránh oan, sai sót trong điều tra, truy tố, xét xử... Tuy nhiên, trong thực tế có nhiều vụ án tính độc lập này chưa được thể hiện nghiêm túc và chặt chẽ, thậm chí các cơ quan này giải quyết theo hướng rập khuôn của cơ quan trước đó mà không đưa ra được luận điểm, chứng cứ, quan điểm pháp lý riêng của mình trong vụ án cho nên dẫn đến tình trạng sai chồng sai cứ theo hồ sơ để điều tra, truy tố và xét xử.