Vận chuyển ma túy bao nhiêu thì bị tử hình theo luật hình sự?

Hiện nay có nhiều định nghĩa về ma túy. Nhìn nhận chung thì khi ta nhắc đến ma túy là nói tới các chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi được đưa vào cơ thể bằng các hình thức như chích, hít, hút, nhai, nuốt,... những hành vi này sẽ làm thay đổi trạng thái ý thức và sinh lý của người đó. Tại khoản 1 điều 2 Luật phòng chống ma túy 2021 định nghĩa chất ma túy là chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong danh sách mục chất ma túy do Chính phủ ban hành. Trong đó, chất gây nghiện là chất kích thích hoặc ức chế thần kinh, dễ gây tình trạng nghiện đối với người sử dụng; Chất hướng thần là chất kích thích hoặc ức chế thần kinh hoặc gây ảo giác, nếu sử dụng nhiều lần có thể dẫn tới tình trạng nghiện đối với người sử dụng. Còn theo tổ chức y tế thế giới WHO định nghĩa về ma túy là mọi thực thể hóa học hoặc là những thực thể hỗn hợp khác với tất cả những cái được đòi hỏi, để duy trì một sức khỏe bình thường, việc sử dụng những cái đó sẽ làm biến đổi chức năng sinh học và có thể cả cấu trúc của vật.

Phân loại về ma túy: Ma túy được chia làm 3 loại"

- Ma túy tự nhiên: Đây là các chất ma túy có sẵn trong tự nhiên, là alcaloid của một số thực vật như cây thuốc phiện hay còn gọi là cây hoa anh túc, cây cần sa hay còn gọi là cây gai dầu, cây coca hay còn được gọi là cây cocain.

- Ma túy bán tổng hợp: Là các chất ma túy được tổng hợp một phần từ một số loại ma túy có sẵn trong tự nhiên, có tác dụng mạnh hơn chất ma túy ban đầu như Morphin, heroin

- Ma túy tổng hợp: Là nhóm các chất ma túy không có trong tự nhiên. Ma túy tổng hợp được tổng hợp nên từ các loại hóa chất các chất này được gọi là tiền chất ví dụ như Amphetamin, MDMA, ecstasy, ma túy đá,...

Dấu hiệu pháp lý của tội vận chuyển trái phép chất ma túy.

- Chủ thể của tội vận chuyển trái phép chất ma túy là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuỏi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự và đã thực hiện hành vi phạm tội. Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này nếu là tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

- Khách thể của tội vận chuyển trái phép chất ma túy: Hành vi phạm tội nêu trên xâm phạm đến các quy định của nhà nước về quản lý các chất ma túy.

- Mặt chủ quan của tội vận chuyển trái phép chất ma túy: Lỗi của chủ thể là lỗi cố ý trực tiếp, khi xác định lỗi của người phạm tội này cần chú ý người thực hiện hành vi chuyển dịch các chất được giám định không phải là chất ma túy nhưng lại ý thức rằng đó là chất ma túy thì vẫn chịu trách nhiệm hình sự về tội này. Dấu hiệu mục đích phạm tội thì chưa có cơ sở chắc chắn để khẳng định hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy nhằm mục đích sản xuất hoặc mau bán trái phép chất ma túy là hành vi đi liền trước hay không.

- Mặt khách quan của tội vận chuyển trái phép chất ma túy: Đối tượng của tội phạm này là các chất ma túy như nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa, côca, heroin, cocaine, methamphetamine, amphetamine, MDMA, XLR-11, lá cây côca,lá khát, rễ thân cành hoa quả của cây cần sa, bộ phận khác có chức chất ma túy, quả thuốc phiện khô, quả thuốc phiện tươi và các chất ma túy khác ở thể rắn và thể lỏng. Hành vi khách quan của tội phạm được quy định là hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy. Vận chuyển là hành vi dịch chuyển chất ma túy từ nơi này đến nơi khác mà không có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền. Hành vi này có thể thực hiện dưới bất kỳ hình thức nào như mang theo người, chuyển qua đường bưu điện, đường hàng không, bằng các phương tiện khác nhau. 

- Dấu hiệu xác định được hành vi phạm tội: Tại điều 250 Bộ luật hình sự 2015 hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy chỉ bị coi là tội phạm trong những trường hợp cụ thể sau: Chủ thể đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi quy định tại điều này; Chủ thể bị kết án về một trong các tội quy định tại điều 248, điều 249, điều 251, điều 252 của bộ luật hình sự chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Chất ma túy được vận chuyển trái phép có khối lượng tối thiểu: 1gam nhựa thuốc viên, nhựa cần sa hoặc cao côca; 0,1 gam hêroin, côcain, methamphetamine, amphetamine, MDMA; 1 kilogam quả thuốc phiện khô; 10 kilogam lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca; 10 mililit các chất ma túy khác ở thể lỏng.

Như vậy, hình phạt tử hình là một trong những hình phạt cao nhất được quy định trong bộ luật hình sự. Người phải chịu mức án này sẽ bị "loại khỏi xã hội" do không thể cải tạo được bằng hình thức phạt tù. Quan điểm về án tử hình ở mỗi quốc gia cũng có sự nhìn nhận và tiếp cận khác nhau. Xem thêm:

3. Hình phạt của tội vận chuyển trái phép chất ma túy

Theo điều 250 Bộ luật hình sự 2015 quy định vè hành vi vận chuyển trái phép chất ma tý chịu mức hình phạt sau đây:

- Người nào vận chuyển trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích sản xuất, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy thuộc một trong những trường hợp sau đây thì bị phạt từ 02 năm đến 07 năm: Đã bị xử phạt hành chính về hành vi quy định tại điều này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều 248, 249, 252, 252 của bộ luật này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 gam đến dưới 500 gam; Heroine, cocaine, methamphetamine, amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 0,1 gam đến dưới 05 gam; Lá cây côca, lá khát, lá rễ thân cành hoa quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chức chất ma túy do chính phủ quy định có khối lượng từ 01 kilogam đeén dưới 10 kilogam; các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 10 mililít đến dưới 100 mililít; các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 01 gam đến dưới 20 gam; có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm b đến điểm h khoản này...; Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: có tổ chức, phạm tội 02 lần trở lên, lợi dụng chức vụ quyền hạn, lợi dụng danh nghĩa cơ quan tổ chức, qua biên giới, các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 100 mililít đến dưới 250 mililít,...; Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:  nhựa thuốc phiện nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 kilogam đến dưới 05 kilogam, quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 200 kilogam đến dưới 600kilogam, các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 100 gam đến dưới 300 gam...; Phạm tội một trong những trường hợp sau thì bị phạt tù ừ 20 năm đến tù chung thân hoặc tử hình: Nhựa thuộc phiện nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilogam trở lên, các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên,...

Tại khoản 4 điều 250 bộ luật hình sự 2015 quy định thì đối với hành vi vận chuyển trái phép heroin thì khối lượng là 100 gam trở lên có thể sẽ bị tử hình, đối với hành vi vận chuyển ma túy đá chất ma túy ở thể rắn thì với khối lượng 300 gam trở lên có thể sẽ bị tử hình. Việc quyết định hình phạt cụ thể đối vớ từng hành vi phạm tội khong chỉ dựa trên quy định khung hình phạt của tội vận chuyển trái phép chất ma túy mà còn cân nhắc đến tính chất và mứuc độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Do đó, ngay cả khi phạm tội thực hiện hành vi vận chuyển trái phép khối lượng ma túy theo quy định tại điều 250 bộ luật hình sự thuộc trường hợp áp dụng khung hình phạt thứ tư thì cũng có thể chưa chắc đã là hình phạt tử hình....

LS TRẦN MINH HÙNG, LS GIỎI VÀ GIÀU KINH NGHIỆM BÀO CHỮA NHIỀU VỤ ÁN LỚN NÊN ĐƯỢC NHIỀU ĐÀI TRUYỀN HÌNH QUỐC GIA NHƯ HTV, VTV,VOV,VOH, TRUYỀN HÌNH CÔNG AN, QUỐC HỘI, QUỐC PHÒNG, TÂY NINH, CẦN THƠ, BÌNH DƯƠNG, VĨNH LONG, BÁO CHÍ CHÍNH THỐNG, NHIỀU TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỜI PHỎNG VẤN, CHIA SẼ KINH NGHIỆM, TRAO ĐỔI PHÁP LÝ, GÓP Ý KIẾN PHÁP LÝ CHO NGƯỜI DÂN, SINH VIÊN, CHO CÁC CHUYÊN GIA.

ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)