Tội Phạm Được Miễn Trách Nhiệm Hình Sự Theo Quy Định Pháp Luật: Cách Thực Hiện, Ví Dụ Minh Họa Và Những Lưu Ý Cần Thiết
Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, có những trường hợp nhất định mà người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự. Điều này không có nghĩa là hành vi phạm tội được hợp pháp hóa, mà là pháp luật công nhận những hoàn cảnh đặc biệt hoặc những điều kiện nhất định mà việc truy cứu trách nhiệm hình sự không còn cần thiết hoặc không có lợi cho xã hội. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những trường hợp tội phạm được miễn trách nhiệm hình sự, cách thực hiện, ví dụ minh họa và các lưu ý cần thiết. Ngoài ra, Luật sư GIA ĐÌNH sẽ đồng hành cùng bạn trong việc giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan đến miễn trách nhiệm hình sự.
1. Tội Phạm Được Miễn Trách Nhiệm Hình Sự Là Gì?
Miễn trách nhiệm hình sự là việc pháp luật không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội, mặc dù hành vi của họ đã cấu thành tội phạm. Điều này có thể xảy ra trong các trường hợp đặc biệt, khi người phạm tội đã có những hành động, thái độ ăn năn, khắc phục hậu quả hoặc do những hoàn cảnh khách quan khác. Miễn trách nhiệm hình sự được quy định rõ ràng trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
Căn cứ pháp lý: Điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định về miễn trách nhiệm hình sự.
2. Các Trường Hợp Miễn Trách Nhiệm Hình Sự
Theo quy định của pháp luật, có những trường hợp nhất định mà người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự, bao gồm:
Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả: Trong trường hợp này, người phạm tội đã nhận ra sai lầm của mình và chủ động sửa chữa lỗi lầm, bồi thường toàn bộ thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả gây ra. Sự ăn năn và hành động tích cực của người phạm tội được xem như là một lý do để miễn trách nhiệm hình sự.
Người phạm tội có những tình tiết giảm nhẹ đặc biệt: Các tình tiết như người phạm tội là người già, người mắc bệnh hiểm nghèo, hoặc có những hoàn cảnh đặc biệt khó khăn cũng có thể được xem xét để miễn trách nhiệm hình sự.
Người phạm tội là người chưa thành niên: Trong một số trường hợp, pháp luật cũng quy định miễn trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội chưa thành niên, nếu họ có thái độ ăn năn, thành khẩn và có thể giáo dục, cải tạo được mà không cần phải áp dụng hình phạt.
Các trường hợp đặc biệt khác theo quyết định của pháp luật: Ngoài các trường hợp trên, có những trường hợp đặc biệt khác mà pháp luật cho phép miễn trách nhiệm hình sự, thường là do sự thay đổi của tình hình xã hội hoặc chính sách hình sự của nhà nước.
3. Cách Thực Hiện Miễn Trách Nhiệm Hình Sự
Quá trình miễn trách nhiệm hình sự thường diễn ra theo các bước sau:
Bước 1: Xác định các yếu tố đủ điều kiện để miễn trách nhiệm hình sự
Trước tiên, cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc tòa án sẽ phải xác định xem hành vi của người phạm tội có thuộc các trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự hay không. Điều này đòi hỏi phải có sự đánh giá toàn diện về hành vi phạm tội, hoàn cảnh, và thái độ của người phạm tội.
Bước 2: Người phạm tội hoặc đại diện hợp pháp làm đơn xin miễn trách nhiệm hình sự
Trong trường hợp người phạm tội hoặc người đại diện hợp pháp nhận thấy mình đủ điều kiện để được miễn trách nhiệm hình sự, họ có thể làm đơn xin miễn trách nhiệm hình sự gửi đến cơ quan có thẩm quyền. Đơn này phải nêu rõ các tình tiết giảm nhẹ, các biện pháp khắc phục hậu quả đã được thực hiện và lý do tại sao họ nên được miễn trách nhiệm hình sự.
Bước 3: Cơ quan có thẩm quyền xem xét và quyết định
Sau khi nhận được đơn, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xem xét toàn bộ vụ việc, bao gồm các chứng cứ, lời khai, và các tình tiết liên quan. Nếu thấy rằng người phạm tội đáp ứng đủ các điều kiện để được miễn trách nhiệm hình sự, cơ quan có thẩm quyền sẽ ra quyết định miễn trách nhiệm hình sự.
Bước 4: Công bố quyết định miễn trách nhiệm hình sự
Quyết định miễn trách nhiệm hình sự sẽ được công bố công khai và người phạm tội sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa. Tuy nhiên, việc miễn trách nhiệm hình sự không có nghĩa là hành vi phạm tội được hợp pháp hóa, mà chỉ là người phạm tội không phải chịu các hình phạt hình sự nữa.
Ví dụ minh họa: Một trường hợp điển hình là một người đã phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, sau khi gây ra thiệt hại, người này đã chủ động hoàn trả toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt, đồng thời tích cực hợp tác với cơ quan chức năng để giải quyết vụ việc. Do đó, người này có thể được xem xét miễn trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
4. Những Lưu Ý Cần Thiết Khi Xem Xét Miễn Trách Nhiệm Hình Sự
- Hiểu rõ các điều kiện và tình huống: Không phải tất cả các hành vi phạm tội đều được miễn trách nhiệm hình sự. Điều quan trọng là phải hiểu rõ các điều kiện và tình huống mà pháp luật quy định để được miễn trách nhiệm hình sự.
- Thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả: Việc chủ động khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại là yếu tố quan trọng để được xem xét miễn trách nhiệm hình sự. Điều này không chỉ giúp giảm nhẹ trách nhiệm mà còn thể hiện thái độ ăn năn, hối cải của người phạm tội.
5. Kết Luận
Việc miễn trách nhiệm hình sự là một phần quan trọng trong chính sách hình sự của nhà nước, thể hiện sự nhân đạo và linh hoạt trong việc xử lý các hành vi phạm tội. Tuy nhiên, để được miễn trách nhiệm hình sự, người phạm tội cần đáp ứng các điều kiện nhất định và phải thực hiện đầy đủ các biện pháp khắc phục hậu quả. Việc hiểu rõ về các quy định pháp luật liên quan đến miễn trách nhiệm hình sự sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi của mình một cách hiệu quả nhất.
6. Căn Cứ Pháp Lý
Căn cứ vào Điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), các trường hợp được miễn trách nhiệm hình sự được quy định cụ thể như sau:
- Khoản 1: Người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong các căn cứ sau đây: Tình trạng không có khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi của mình; Tình trạng tự vệ chính đáng; Tình trạng cấp thiết để cứu nguy; Hoàn cảnh bất khả kháng.
- Khoản 2: Người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm hình sự nếu người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả gây ra, có những tình tiết giảm nhẹ đặc biệt.
- Khoản 3: Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Các quy định này cho thấy sự nhân đạo và linh hoạt của pháp luật hình sự Việt Nam trong việc xử lý các hành vi phạm tội, đồng thời cũng khẳng định vai trò của sự ăn năn, hối cải và trách nhiệm cá nhân trong việc khắc phục hậu quả....

HÌNH ẢNH LS TRẦN MINH HÙNG - LS GIỎI VÀ GIÀU KINH
NGHIỆM BÀO CHỮA NHIỀU VỤ ÁN LỚN NÊN ĐƯỢC NHIỀU ĐÀI TRUYỀN HÌNH QUỐC GIA NHƯ
HTV, VTV,VOV,VOH, TRUYỀN HÌNH CÔNG AN ANTV, TRUYỀN HÌNH QUỐC HỘI VIỆT NAM, QUỐC
PHÒNG, TÂY NINH, CẦN THƠ, BÌNH DƯƠNG, TRUYỀN HÌNH VĨNH LONG, TƯ VẤN LUẬT TRÊN
BÁO CHÍ CHÍNH THỐNG, NHIỀU TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỜI PHỎNG VẤN, CHIA SẼ KINH NGHIỆM,
TRAO ĐỔI PHÁP LÝ, GÓP Ý KIẾN PHÁP LÝ CHO NGƯỜI DÂN, SINH VIÊN, CHO CÁC CHUYÊN
GIA.
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ GIA ĐÌNH Với phương châm chủ đạo
“LUẬT SƯ CỦA GIA ĐÌNH BẠN”, Tên LUẬT SƯ GIA ĐÌNH không có nghĩa chúng tôi chỉ
chuyên về hôn nhân gia đình, mà nghĩa là Chúng tôi là Luật sư của Gia Đình Bạn,
Luật sư của mọi người. Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư
giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực
chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên
nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi
quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công
bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và
những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào
chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên
đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và
phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy
hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia
đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải
oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho
thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội.
Luật sư Trần Minh Hùng – Tốt nghiệp đại học Luật
TPHCM, tốt nghiệp Học viện Tư Pháp, Tốt nghiệp Luật sư, thuộc Đoàn LS TPHCM,
Thuộc Liên đoàn LSVN là một trong những luật sư sáng lập văn phòng luật, giàu
kinh nghiệm về kiến thức và thực tiễn đã dành nhiều thắng lợi vụ kiện và quan
trọng luật sư Hùng luôn coi trọng chữ Tâm của nghề luật sư và trách nhiệm đối
với xã hội nên đã được nhiều hãng báo chí, truyền thông, Đài truyền hình, Đài
tiếng nói Việt nam phỏng vấn pháp luật,
nhiều lĩnh vực quan trọng liên quan đến đời sống. Luật sư Trần Minh
Hùng là đối tác tư vấn pháp luật được nhiều hãng truyền thông, báo chí trong
nước tin tưởng với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn trên VOV
Giao Thông – Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh VOH TPHCM, Đài truyền hình
TP.HCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Truyền hình SCTV, THĐN,
Truyền hình Quốc Hội VN, Truyền hình Công an ANTV, Đài truyền hình
Vĩnh Long, Đài phát thanh kiên giang, Đài Bình Dương, Truyền hình Quốc Phòng,
VTC... và các hãng báo chí trên cả nước, được các tổ chức, trường Đại học
Luật TP.HCM mời làm giám khảo các cuộc thi Phiên tòa giả định với Đại học cảnh
sát, mời làm chuyên gia ý kiến về các sự kiện lớn, được mời dạy bồi dưỡng
nghiệp vụ cho các luật sư……là đối tác tư vấn luật của các hãng truyền thong, các
tổ chức, xã hội uy tín và chuyên nghiệp và luôn mang lại niềm tin cho khách hàng và ghi nhận sự đóng góp
của chúng tôi cho xã hội...là luật sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án
đỉnh điểm, quan trọng báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ Ngân hàng
Navibank liên quan Huyền Như Viettinbank, các vụ Giết Người do mâu thuẫn hát
karaoke tại Bình Chánh, Bào chữa chủ tịch Huyện Đông Hòa –
Phú Yên, Đại án Vụ cướp bitcoin 35
tỷ Long Thành- Dầu Dây, Bào chữa vụ Đại Án Đăng Kiểm, Bào chữa vụ đại án Khai
thác Cát Cần giờ, Bào chữa bị cáo Huân không đeo khẩu trang mùa Covit, Vụ Nữ
sinh Tân Bình bị cắt tai, bảo vệ cho MC Trấn Thành, Bào chữa, bảo vệ vụ
"Bác sĩ khoa rút ống thở", Bảo vệ cho người cho thuê nhà vụ Công ty
Thế giới Di Động không trả tiền thuê nhà mùa dịch covid, Tư vấn cho nghệ sĩ
Thương Tín, bảo vệ vụ đổ xăng đốt 10 người tại TPHCM, các vụ Hiếp dâm, Dâm ô,
Lừa Đảo, cưỡng đoạt, cướp, gây thương tích, tham ô, mua bán ma túy, cố ý làm
trái, bào chữa vụ án cựu Cảnh sát Buôn Lậu và các bị cáo kiên quan, bào chữa vụ chiếm đoạt tiền công nghệ của nước Úc
của bị can về công nghệ, bào chữa vụ Mua bán khẩu trang mùa covid, bào chữa
nhiều vụ án ma túy, bào chữa vụ lợi dụng chức vụ quyền hạn của tổ chức tín dụng
ngân hàng... .… và rất nhiều các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế,
đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho
khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không
biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi..…là hãng luật tư vấn luật cho
nhiều công ty Việt Nam và nước ngoài trên cả nước luôn mang lại niềm tin
cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không
biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Đối
tác tư vấn pháp luật của các tờ báo uy tín, đài truyền hình uy tín, nhiều khách
hàng, đối tác, doanh nghiệp như:
Khoa Luật đại học Mở TPHCM, Đại học luật TPHCM, Cao đẳng Nghề Phú Lâm, Công ty
chế biến trái cây Yasaka (Nhật bản), Công ty Nam Chê (Hàn Quốc), Công ty Cổ phần
thương mại dịch vụ Bến Thành (Cổ phần nhà nước), Công ty TNHH Kỹ Thuật Năng Lượng,
Công ty Vina Buhmwoo (Hàn Quốc), Công ty ECO SYS Kim Trường Phát (Hàn Quốc),
Công ty cổ phần BĐS BiG Land, Công ty TNHH dược phẩm AAA, Công ty
TNHH Hanwa Kakoki Việt Nam (Nhật Bản), Công ty TNHH DV BV Ti Tan, Công ty CP
Chuỗi Nông sản Sài gòn, Công ty CP BĐS Happy Land S, Công ty CP SG Xây dựng (cổ
phần hóa nhà nước), Công ty CP Maduphar, Công ty Thủy sản Đắc Lộc (Phú Yên),
Công ty Thủy Sản Ocean Country, Công ty Blue Bay, Công ty Gallent, Công ty
Hàn Quốc DEASUNG, Công ty Innoluk,
Công ty TNHH FURUSHIMA VIỆT NAM, Công
ty Kim Trường Phát (Hàn Quốc), Công ty VEDAN , Bệnh viện MVN (Việt – Nga), Công ty
Yasak …và nhiều công ty, khách hàng
khác trên khắp cả nước.
Quý khách có nhu cầu tư vấn về pháp luật thừa kế,
tranh chấp thừa kế là nhà và đất, làm di chúc, khai nhận di sản theo pháp luật
hoặc di chúc, bào chữa án hình sự, đất đai, ly hôn, kinh tế, hợp đồng, doanh
nghiệp, thu hồi nợ…. tại thành phố Thủ Đức, Quận 1, Quận 3, Quận 4, Quận
5, Quận 6, Quận 7, Quận 8, Quận 10, Quận 11, Quận 12, Quận Bình Tân, Quận Bình
Thạnh, Quận Gò Vấp, Quận Phú Nhuận, Quận Tân Bình, Quận Tân Phú, Huyện Bình
Chánh, Huyện Cần Giờ, Huyện Củ Chi, Huyện Hóc Môn, Huyện Nhà Bè hãy nhấc máy gọi
ngay cho luật sư chúng tôi để được tư vấn và sử dụng dịch vụ…0972238006 để được
tư vấn và hẹn gặp luật sư giàu kinh nghiệm Trần Minh Hùng. Các luật sư giàu kinh nghiệm khác như LS LÊ VĂN
THÔNG, CHÂU VĂN VIÊN, LÊ MINH NHẬT, TRẦN TẤN HƯNG, NGUYỄN NGỌC HỒ, HỒ ĐÌNH CƯỜNG…đều
là luật sư kinh nghiệm lâu năm tại VPLS GIA ĐÌNH.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư
Thành Phố).
Văn phòng quận 6: 402A Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh Công
chứng số 7)
Văn phòng quận 1: 68/147
Trần Quang Khải (số mới: Trần Nguyên Đán), Tân Định, quận 1, TPHCM
Văn phòng Biên Hòa: 5/1
Nguyễn Du, Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
Điện thoại: 0972238006- 028-38779958;
Fax: 08-38779958
Luật sư Trần Minh Hùng:
0972 238006 (zalo, facebook, viber,telegram)
https://www.youtube.com/@LUATSUTUVANBAOCHUA/about
tiktok: www.tiktok.com/@luatsuminhhung
facebook: Trần Minh Hùng
Email: luatsuthanhpho@gmail.com
http://www.luatsugiadinh.net.vn
|