a. Trách nhiệm chốt sổ
BHXH thuộc về ai?
Theo quy định tại
khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người sử dụng lao động có trách
nhiệm phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ BHXH cho người lao động, xác
nhận thời gian đóng BHXH khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc
thôi việc theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, khoản 3
Điều 47 Bộ luật lao động 2012 quy định rằng khi chấm dứt hợp đồng lao động,
người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ
bảo hiểm xã hội cùng những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ của
người lao động. Từ năm 2021, khi Bộ luật lao động năm 2019 có hiệu lực, quy
định này vẫn được tiếp tục thực hiện.
Như vậy, việc chốt sổ
BHXH cho người lao động là trách nhiệm bắt buộc của người sử dụng lao động.
b. Người lao động phải
làm gì khi doanh nghiệp không chốt sổ BHXH?
Khi chấm dứt hợp đồng
lao động, nhiều doanh nghiệp vẫn “chây ì” không chịu chốt sổ BHXH cho người lao
động. Để giải quyết tình trạng này, người lao động có thể lựa chọn thực hiện
một trong các cách sau:
Khiếu nại về BHXH
Theo quy định tại Điều
118 Luật bảo hiểm xã hội 2014, người lao động có quyền đề nghị cơ quan có thẩm
quyền xem xét lại quyết định, hành vi của cơ quan, tổ chức, cá nhân khi có căn
cứ cho rằng quyết định, hành vi đó vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội, xâm
phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Việc khiếu nại về BHXH
được thực hiện theo Nghị định 24/2018/NĐ-CP. Theo đó, tại Điều 15, thẩm quyền
giải quyết khiếu nại lần đầu về lao động thuộc về người sử dụng lao động. Thời
hạn giải quyết là không quá 30 ngày kể từ ngày thụ lý đối với các vụ việc thông
thường (trường hợp đặc biệt lên đến 60 ngày).
Nếu quá thời hạn nêu
trên mà khiếu nại không được giải quyết hoặc người lao động không đồng ý với
quyết định này thì có thể khiếu nại lần 02 tới Chánh Thanh tra Sở Lao động -
Thương binh và Xã hội, nơi người sử dụng lao động đặt trụ sở chính.
Thời hạn giải quyết
khiếu nại lần 02 đối với các vụ việc thông thường là 45 ngày kể từ ngày thụ lý
(trường hợp đặc biệt thời hạn giải quyết có thể lên đến 90 ngày).
Nếu khiếu nại lần hai
không được giải quyết trong thời hạn trên hoặc người lao động không đồng ý với
quyết định giải quyết khiếu nại lần hai thì có quyền khởi kiện vụ án tại Tòa án
theo thủ tục tố tụng hành chính (theo quy định nêu tại điểm b khoản 2 Điều 10
Nghị định 24).
Như vậy, trong trường
hợp công ty cũ cố tình không chốt sổ BHXH, người lao động có thể gửi đơn khiếu
nại đến chính người sử dụng lao động. Nếu không được giải quyết hoặc không đồng
ý với quyết định giải quyết thì có thể gửi khiếu nại lần 02 đến Chánh Thanh tra
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính.
Khởi kiện tại Tòa án
Nếu không muốn giải
quyết bằng việc khiếu nại, người lao động có thể chọn giải quyết bằng cách khởi
kiện tại Tòa án theo thủ tục tố tụng dân sự.
Khoản 1 Điều 10 Nghị
định 24/2018 quy định 03 trường hợp người lao động có quyền khởi kiện vụ án tại
Tòa án:
- Có căn cứ cho rằng
quyết định, hành vi của người sử dụng lao động là trái pháp luật, xâm phạm trực
tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình;
- Không đồng ý với
quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu;
- Đã hết thời hạn quy
định mà khiếu nại lần đầu không được giải quyết.
Do đó, người lao động
khi có một trong các căn cứ trên có thể trực tiếp khởi kiện tại Toà án yêu cầu
giải quyết việc doanh nghiệp không chịu chốt sổ BHXH.
Ngoài ra, theo quy
định của Bộ luật lao động, tranh chấp lao động cá nhân phải tiến hành hòa giải
trước khi yêu cầu Tòa án giải quyết. Tuy nhiên, theo điểm d khoản 1 Điều 201 Bộ
luật Lao động 2012, tranh chấp về bảo hiểm xã hội lại là một trong những trường
hợp không bắt buộc phải hòa giải.
Vì vậy, người lao động
trong trường hợp này cũng có thể chọn giải quyết theo thủ tục hòa giải thông
qua hòa giải viên lao động. Nếu không hòa giải được thì sau đó có thể yêu cầu
Tòa án giải quyết.
Từ ngày 01/01/2021,
theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, người lao động sẽ có thêm biện
pháp giải quyết tranh chấp lao động về bảo hiểm. Theo đó, người lao động có thể
lựa chọn Hội đồng trọng tài lao động trước khi khởi kiện tại Tòa án. Việc giải
quyết tranh chấp về bảo hiểm xã hội bởi Hội đồng trọng tài lao động sẽ không
được tiến hành đồng thời với yêu cầu khởi kiện.
2. Chỉ còn 02 loại hợp đồng lao động từ ngày
01/01/2021
Từ ngày 01/01/2021,
hợp đồng lao động chỉ được giao kết theo một trong hai loại hợp đồng lao động
không xác định thời hạn hoặc hợp đồng lao động xác định thời hạn.
Căn cứ quy định tại Bộ
luật lao động 2019 thì từ ngày 01/01/2021, hợp đồng lao động phải được giao kết
theo một trong 02 loại sau đây:
(1) Hợp đồng lao động
không xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn,
thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng;
(2) Hợp đồng lao động
xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm
chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời
điểm có hiệu lực của hợp đồng.
Khi hợp đồng lao động
xác định thời hạn hết hạn mà NLĐ vẫn tiếp tục làm việc thì thực hiện như sau:
- Trong thời hạn 30
ngày kể từ ngày hợp đồng lao động hết hạn, hai bên phải ký kết hợp đồng lao
động mới; trong thời gian chưa ký kết hợp đồng lao động mới thì quyền, nghĩa vụ
và lợi ích của hai bên được thực hiện theo hợp đồng đã giao kết;
- Nếu hết thời hạn 30
ngày kể từ ngày hợp đồng lao động hết hạn mà hai bên không ký kết hợp đồng lao
động mới thì hợp đồng lao động xác định thời hạn đã giao kết trở thành hợp đồng
lao động không xác định thời hạn;
- Trường hợp hai bên
ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng lao động xác định thời hạn thì cũng
chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu NLĐ vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết
hợp đồng lao động không xác định thời hạn, trừ các trường hợp sau:
+ Hợp đồng lao động
đối với người được thuê làm giám đốc trong doanh nghiệp có vốn nhà nước
+ Hợp đồng lao động
đối với NLĐ cao tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 149 BLLĐ 2019.
+ Hợp đồng lao động
đối với NLĐ nước ngoài làm việc tại Việt Nam theo Giấy phép lao động theo quy
định tại Khoản 2 Điều 151 BLLĐ 2019.
+ Trường hợp phải gia
hạn hợp đồng lao động đã giao kết đến hết nhiệm kỳ cho NLĐ là thành viên ban
lãnh đạo của tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở đang trong nhiệm kỳ mà hết hạn hợp
đồng lao động theo quy định tại Khoản 4 Điều 177 của Bộ luật này.
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV,
THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi là hãng luật tổng
hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên
có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết
rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong
nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề
luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn
nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm
và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì
sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo
đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy
sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc
sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui
của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại
công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã
hội.
Luật sư Trần Minh Hùng
Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều
năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng
với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh
truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình
Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV,
THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV
Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình
Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp
luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên
cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho
nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với
trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật
cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư bào chữa, tư vấn cho
nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin,
người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank,
Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ
Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái...
và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính,
doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích
cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư
chúng tôi.
Chúng tôi cùng tư vấn luật
và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.
Trân trọng cảm ơn.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA
ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)
Trụ sở: 402A
Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh Công chứng số 7)
5/1 Nguyễn Du,
Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
68/147 Trần
Quang Khải, Tân Định, quận 1, TP.HCM
Điện thoại:
028-38779958; Fax: 08-38779958
Luật sư Trần
Minh Hùng: 0972 238006
Email: luatsuthanhpho@gmail.com
http://www.luatsugiadinh.net. vn
http://www.luatsuthanhpho.com
