Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc được coi là hợp pháp khi đáp ứng những điều kiện sau:

•  Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc.

Khi lập di chúc; người lập di chúc có toàn quyền quyết định nội dung của di chúc theo ý chí của mình. Việc thể hiện ý chí phải do chính người lập di chúc thực hiện mà không bị ảnh hưởng; tác động của người khác.

•  Người lập di chúc không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.

Cưỡng ép là việc buộc người khác thực hiện hành vi trái với ý chí của họ; nhưng theo sự chỉ đạo của người cưỡng ép. Nếu người bị cưỡng ép không thực hiện hành vi đó thì hậu quả xấu xảy ra ngay đối với người đó hoặc những người thân thích. Cưỡng ép có thể bằng việc đe doạ về tinh thần; về tính mạng, sức khoẻ, đe doạ huỷ hoại tài sản … Và vì sự đe doạ đó; mà người lập di chúc phải viết di chúc theo nội dung chỉ đạo, ý chí của người khác. Lừa dối là hành vi làm cho người lập di chúc nhầm lẫn về sự việc khách quan; mà lập di chúc có lợi cho người có hành vi lừa dối hoặc người được chỉ định trong di chúc.

• Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

 Nội dung của di chúc là toàn bộ các vấn đề được thể hiện trong di chúc; như họ và tên của người được hưởng di sản; những tài sản mà họ được hưởng; các nghĩa vụ mà người thừa kế phải thực hiện và các vấn đề khác. Những nội dung này không được vi phạm điều cấm của luật; không trái với truyền thống văn hoá; đạo đức của dân tộc. Hình thức của di chúc tuân theo quy định tại BLDS 2015.

•  Hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Di chúc là một giao dịch pháp lý trọng hình thức. Bởi lẽ, một người đã chết thì không còn có thể phát biểu ý chí và cũng không thể xác nhận giá trị đích thực của di chúc. Chính vì không còn đối chứng, nên di chúc thường dễ bị người khác giả mạo, hoặc có thể di chúc được lập do bị người khác cưỡng ép, lừa dối hoặc gây ảnh hưởng. Để loại trừ những khả năng bất thường đó, pháp luật của các nước cũng như pháp luật Việt Nam hiện hành rất chú trọng đến hình thức của di chúc và thủ tục lập di chúc.

4. Những giấy tờ cần khi công chứng di chúc có yếu tố nước ngoài

Nếu muốn lập di chúc có yếu tố nước ngoài tại Phòng/Văn phòng công chứng thì phải chuẩn bị những giấy tờ sau:

- Phiếu yêu cầu công chứng;

- Giấy tờ về quyền sở hữu tài sản;

- Dự thảo di chúc (nếu có);

- Giấy tờ nhân thân:

+ Nếu có người Việt Nam định cư ở nước ngoài: Giấy tờ chứng minh về quốc tịch như giấy chứng minh nguồn gốc Việt Nam, giấy chứng nhận có hoặc thôi quốc tịch Việt Nam, các giấy tờ chứng minh được phép nhập cảnh vào Việt Nam…;

+ Nếu có người nước ngoài: Các giấy tờ chứng minh được phép nhập cảnh vào Việt Nam, giấy tờ chứng minh về năng lực hành vi như giấy khám sức khỏe, chứng minh nhân dân của người phiên dịch…;

- Các loại giấy tờ khác.

5. Di chúc bằng tiếng nước ngoài

Trước đây, Điều 649 Bộ luật Dân sự 2005 quy định, di chúc được lập thành văn bản và người thuộc dân tộc thiểu số có quyền lập di chúc bằng chữ viết và tiếng nói của dân tộc mình.

Đến Điều 627 Bộ luật Dân sự 2015 đã bỏ quy định về di chúc của người dân tộc thiểu số. Theo đó, pháp luật chỉ quy định di chúc có thể được lập thành văn bản hoặc di chúc miệng mà không giới hạn về chữ viết và ngôn ngữ.

Do vậy, pháp luật hiện hành không có quy định cấm người Việt Nam được lập di chúc bằng tiếng nước ngoài. Do đó, vẫn có thể lập di chúc bằng tiếng nước ngoài theo đúng trình tự, thủ tục của pháp luật.

Tuy nhiên, nếu di chúc được công chứng, chứng thực thì phải sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt bởi Điều 6 Luật Công chứng 2014 , tiếng nói và chữ viết dùng trong công chứng là tiếng Việt.

Lúc này, người yêu cầu công chứng có thể dịch bản di chúc từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt và công chứng, chứng thực như bình thường hoặc có thêm người làm chứng.

Do đó, nếu di chúc không công chứng, chứng thực thì có thể dùng ngôn ngữ nước ngoài tuy nhiên vẫn khuyến khích nên dùng tiếng Việt để tránh nhầm lẫn nội dung di chúc. Còn di chúc qua công chứng thì bắt buộc phải là tiếng Việt.

Không chỉ vậy, khi công bố di chúc, Điều 672 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài phải được dịch ra tiếng Việt và phải có chứng thực hoặc công chứng.

Như vậy, luật Việt Nam không cấm dùng ngoại ngữ để lập di chúc nhưng khi di chúc có hiệu lực pháp luật thì phải được công chứng, chứng thực và dịch ra tiếng Việt để tránh nhầm lẫn về nội dung của di chúc.

VĂN PHÒNG LUẬT SƯ GIA ĐÌNH

Đc 1: 402A Nguyễn Văn Luông, Phường 12, Quận 6, TP.HCM

Đc 2: 64 Võ Thị Sáu, Phường Tân Định, Quận 1,TP.HCM

Chi nhánh tại Biên Hòa: 5/1 Nguyễn Du, Quang Vinh,Biên Hoà, Đồng Nai.

-Luật Sư Trần Minh Hùng-Trưởng văn phòng

Tel: 0972238006 (zalo-viber) 028.38779958

Email: vanphongluatsugiadinh@gmail.com 

Web: http://www.luatsugiadinh.net.vn

*Để thuận tiện cho quý khách khi muốn gặp trao đổi trực tiếp với luật sư, quý khách vui lòng liên hệ trước khi đến văn phòng. 

Trân trọng cảm ơn!