1. Trách nhiệm hình sự khi sử dụng rượu, bia
hoặc chất kích thích khác là gì?
Điều 13 Bộ luật hình
sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về trách nhiệm hình sự của tội
này như sau:
“Người phạm tội trong
tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do
dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm
hình sự”
Tội phạm là hành vi
trái pháp luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện, tức
là người phạm tội phải là người có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của
mình trong khi thực hiện tội phạm. Hành vi phạm tội trong tình trạng dùng rượu,
bia hoặc chất kích thích mạnh khác thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.
Trong tình trạng say
do rượu,bia người say rượu, bia có thể bị giảm sút hoặc mất hoàn toàn năng lực
nhận thức và điều khiển hành vi trong một khoảng thời gian nhất định.
Tuy nhiên, người say
do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác được cho là đã tự đặt mình vào
tình trạng say. Họ đã tự tước bỏ năng lực nhận thức và điều khiển hành vi của
mình. Không giống như việc mắc bệnh tâm thần, bệnh khác, người bệnh không thể
phòng tránh được; việc say rượu, bia hoặc do dùng chất kích thích khác có thể
phòng tránh trước.
Nếu như loại trừ trách
nhiệm hình sự trong trường hợp này, mọi người sẽ không có trách nhiệm với chính
bản thân mình, sẽ uống rượu, bia, dùng chất kích thích không giới hạn vì họ sẽ
không phải chịu hậu quả bất lợi khi xảy ra thiệt hại. Điều này sẽ làm xã hội
trở lên không công bằng, làm trật tự xã hội rối loạn. Vì vậy, mà họ vẫn phải
chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội trong trường hợp say rượu do dùng
rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác.
2. Phạm tội khi say rượu là tình tiết giảm nhẹ
hay tăng nặng?
-Say rượu có phải tình tiết giảm nhẹ?
Điều 13 của Bộ luật
Hình sự 2015 quy định, người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức
hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích
thích mạnh khác, vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự. Bộ luật này chỉ miễn trách
nhiệm hình sự cho người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi mắc
bệnh tâm thần, bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi.
Theo đó, người say
rượu vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự khi phạm tội. Quy định này nhằm phòng
chống, ngăn ngừa tội phạm lợi dụng tình trạng say rượu, bia và các chất kích
thích khác để thực hiện tội phạm. Điều đáng nói, trong số các tình tiết được
coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 51 Bộ luật Hình
sự 2015, không có tình tiết giảm nhẹ nào là phạm tội trong trường hợp say rượu,
bia.
Như vậy, cũng giống
trường hợp phạm tội khi ngáo đá, trường hợp phạm tội khi say rượu không được
coi là tình tiết giảm nhẹ trong quá trình xét xử vụ án hình sự.
-Say rượu có phải là tình tiết tăng nặng?
Như phân tích ở trên,
say rượu không được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, trái lại,
với một số tội danh nhất định, đây được coi là tình tiết tăng nặng. Cụ thể như
sau:
- Tội vi phạm quy định
về tham gia giao thông đường bộ (Điều 250 Bộ luật Hình sự 2015)
Người nào phạm tội này
trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn
vượt quá mức quy định thì người phạm tội bị phạt tù từ 03 – 10 năm.
- Tội vi phạm quy định
về điều khiển phương tiện giao thông đường sắt (Điều 267 Bộ luật Hình sự 2015)
Người nào phạm tội này
trong tình trạng sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn
vượt quá mức quy định cũng bị phạt tù từ 03 – 10 năm.
- Tội vi phạm quy định
về điều khiển phương tiện giao thông đường thủy (Điều 272 Bộ luật Hình sự
2015).
Tương tự như trên,
người nào phạm tội này trong tình trạng sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi
thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định cũng bị phạt tù từ 03 – 10 năm.
3. Người bị tâm thần đánh người thì có bị xử
phạt hay không?
Theo quy định tại điều
22 Bộ luật Dân sự 2015 về mất năng lực hành vi dân sự thì:
1. Khi một người do bị
bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi
thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ
chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực
hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.
Khi không còn căn cứ
tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người
đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu
quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân
sự.
2. Giao dịch dân sự
của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác
lập, thực hiện.
Luật
sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV,
SCTV1...
Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi,
luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên
môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên
nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi
quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công
bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và
những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào
chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên
đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và
phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy
hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia
đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải
oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho
thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội.
Luật sư Trần Minh
Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có
nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin
tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các
Kênh truyền hình uy tín như: Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền
hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV,
SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC,
Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên
Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời
sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân
dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật
TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL,
Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy
tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật
sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng
trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng
Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu
giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa
Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự,
kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại
niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công
lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh
nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.
Trân trọng cảm ơn.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)
Trụ sở: 402A Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh
Công chứng số 7)
5/1 Nguyễn Du, Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
68/147 Trần Quang Khải, Tân Định, quận 1, TP.HCM
Điện thoại: 028-38779958; Fax: 08-38779958
Luật sư Trần Minh Hùng: 0972 238006
Email: luatsuthanhpho@gmail.com
http://www.luatsugiadinh.net. vn
http://www.luatsuthanhpho.com
|