Án lệ số …./2018/AL về
hành vi phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”
Được
Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày tháng
năm và được công bố theo Quyết
định số /QĐ-CA ngày tháng
năm 2018 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
Nguồn án lệ:
Quyết
định giám đốc thẩm số 08/2015/HS-GĐT ngày 23-4-2015 của Tòa Hình sự Tòa án nhân
dân tối cao về vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” đối với bị cáo: Dương Huỳnh
Nhựt M sinh năm 1990; Trú tại: Số 55 lô B, khu phố 3, đường T, phường A, quận
B, thành phố Hồ Chí Minh; Không có tiền án, tiền sự.
(Ngoài
ra, trong vụ án còn có các bị cáo Nguyễn Ngọc C, Phạm Thanh V, Trần Thành D và
Thượng Hữu T đều bị kết án về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”);
Vị trí nội dung án lệ:
Đoạn
3 phần “Nhận định của Tòa án”.
Khái quát nội dung của
án lệ:
-
Tình huống án lệ:
Bị
cáo dùng giấy tờ giả, xe máy mang biển kiểm soát giả đi cầm cố nhằm mục đích
chiếm đoạt tài sản, việc chưa chiếm đoạt được tài sản và không thực hiện được tội
phạm đến cùng do nguyên nhân ngoài ý muốn của bị cáo.
-
Giải pháp pháp lý:
Trường
hợp này, Tòa án phải xác định hành vi của bị cáo đã đủ yếu tố cấu thành tội “Lừa
đảo chiếm đoạt tài sản” nhưng ở giai đoạn phạm tội chưa đạt.
Quy
định của pháp luật liên quan đến án lệ:
-
Điểm e khoản 2 Điều 139 của Bộ luật Hình sự năm 1999 (tương ứng với điểm c khoản
2 Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015);
Từ khoá của án lệ:
“Lừa
đảo chiếm đoạt tài sản”; “Phạm tội chưa đạt”; “Thủ đoạn gian dối”; “Các tội xâm
phạm sở hữu”.
NỘI DUNG VỤ ÁN
Vào
lúc 12 giờ 20 phút ngày 26/9/2011, tại tiệm cầm đồ Q, số 306/1 ấp 1, xã S,
thành phố B, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Bến Tre bắt quả tang
Thượng Hữu T có hành vi gian dối khi sử dụng giấy Chứng minh nhân dân và giấy
Đăng ký mô tô, xe máy tên Nguyễn Minh H để cầm xe mô tô loại @150 biển số
71B1-026.72 cho chủ tiệm cầm đồ là Nguyễn Thị T1 với giá 20.000.000đ. Vật chứng
thu giữ gồm:
-
01 xe mô tô loại @150 gắn biển số 71B1- 026.72, số máy: HI-KF03E- 0021248-
HIKGG, số khung: ZDCKF03A0YF-021205.
-
01 giấy Chứng minh nhân dân số 320559318 tên Nguyễn Minh H (sinh ngày 07/8/1984,
NĐKHKTT: số 143 C, phường M, thành phố B, tỉnh Bến Tre, cấp ngày 18/7/2010 tại
Công an Bến Tre).
-
01 giấy đăng ký mô tô, xe máy số 005263 tên Nguyễn Minh H (sinh ngày 07/8/1984,
NĐKHKTT: số 143 C, phường M, thành phố B, tỉnh Bến Tre); BSĐK 71B1- 026.72, số
máy: HI- KF03E-0021248- HIKGG, số khung: ZDCKF03A0YF- 021205, cấp ngày
26/3/2011 tại Công an Bến Tre.
Qua
điều tra Thượng Hữu T khai nhận: Ngày 24/9/2011, tại quận 8, thành phố Hồ Chí
Minh, Phạm Thanh V rủ Thượng Hữu T về Bến Tre cầm xe mô tô với giấy tờ giả, thì
T đồng ý. Để thực hiện ý định, V giao cho T lái xe mô tô loại @150 gắn biển số
71B1-026.72. Khi về đến Bến Tre trời đã tối, cả hai về nhà riêng nghỉ. Sáng
ngày 25/9/2011, V lái xe mô tô 71B1-026.72 đến nhà chờ T đến tiệm chụp ảnh đối
diện UBND thành phố Bến Tre kêu T chụp ảnh loại 3 x 4cm. Sau đó, V lấy ảnh mà T
vừa chụp dán vào mẫu giấy Chứng minh nhân dân giả số 320559318 tên Nguyễn Minh
H rồi đưa cho T cùng giấy đăng ký mô tô, xe máy giả số 005263 của xe mô tô
71B1-026.72 tên Nguyễn Minh H. V kêu T sử dụng giấy tờ giả trên đi cầm xe mô tô
71B1-026.72. Cả hai đến tiệm cầm đồ ở xã M cầm nhưng chủ tiệm không cầm. Sau đó
cả hai đến tiệm cầm đồ Q cầm. Bà Nguyễn Thị T1 nghĩ xe mô tô 71B1-026.72 có giấy
tờ thật nên đồng ý nhận cầm 20.000.000đ, nhưng do chủ nhật không có tiền nên bà
T1 hẹn ngày hôm sau sẽ cầm. Sáng hôm sau, 26/9/2011, V lái xe mô tô 71B1-026.72
chở T đến quán nước S thuộc ấp 1, xã Đ, gần tiệm cầm đồ Q, V ngồi uống nước đợi,
còn T đem xe mô tô 71B1-026.72 cùng giấy tờ giả đến tiệm Q cầm như đã hẹn thì bị
bắt giữ. Riêng V bỏ trốn. Ngày 09/8/2012, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an
thành phố Bến Tre mời được V về làm việc, thì V thừa nhận phạm tội cùng T như
nêu trên.
Căn
cứ kết luận giám định số 310 ngày 09/12/2011 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an
tỉnh Bến Tre kết luận: Giấy Chứng minh nhân dân số 320559318 tên Nguyễn Minh H
và giấy Đăng ký mô tô, xe máy số 005263 tên Nguyễn Minh H làm bằng phương pháp
in phun màu.
Xe
mô tô loại @150 gắn biển số 71Bl-026.72, SM: HI- KF03E- 0021248- HIKGG, SK:
ZDCKF03A0YF- 021205 có biển số thật là 52T1-2089, do Dương Quốc T2 đăng ký ngày
03/4/2003 tại thành phố Hồ Chí Minh. Hiện T2 đã bán xe này cho người khác. Cơ
quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Bến Tre đã thông báo truy tìm chủ sở hữu
nhưng chưa xác định được chủ sở hữu.
Ngoài
lần phạm tội trên, Phạm Thanh V còn khai nhận: Trước đó, trong thời gian làm việc
tại quận 8, thành phố Hồ Chí Minh, Phạm Thanh V quen với Nguyễn Ngọc C và Dương
Huỳnh Nhựt M, cùng với thủ đoạn trên, từ 21/6/2011 đến 25/8/2011, C đã sáu lần
đưa 06 xe mô tô các loại không rõ nguồn gốc cùng giấy đăng ký mô tô, xe máy và
giấy Chứng minh nhân dân giả không có dán ảnh kêu V dẫn M đem về Bến Tre cầm, cụ
thể như sau:
-
Lần thứ l : Vào ngày 21/6/2011, C đưa cho M và V xe mô tô loại AIRBLADE gắn biển
số 71H8-1818, số máy: NC110APE-0038864, số khung: NC110AP-0038864 cùng giấy
đăng ký xe mô tô, xe máy số 056271 của xe mô tô 71H8-1818 và giấy Chứng minh
nhân dân không có dán ảnh tên Nguyễn Minh H rồi kều V dẫn M đem về Bến Tre cầm.
Về thành phố Bến Tre, V dẫn M đi chụp ảnh để dán vào mẫu giấy Chứng minh nhân
dân và chỉ cho M tiệm cầm đồ Q để M vào cầm xe mô tô 71H8-1818 với giấy tờ giả
cho bà Nguyễn Thị T1 được 35.000.000 đồng, đem tiền lên giao cho C. C chia cho
M và V mỗi ngưòi 500.000 đồng, phần C được 34.000.000 đồng.
Căn
cứ kết luận giám định số 79 ngày 04/6/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh
Bến Tre kết luận: Giấy đăng ký xe mô tô, xe máy số 056271 tên Nguyễn Minh H,
sinh năm 1984, địa chỉ: 143C Hoàng Lam, phường 5, thành phố B; BSĐK 71H8-1818,
số máy: NC110APE-0038864, số khung: NC110AP-0038864 cấp ngày 10/9/2010 tại Công
an Bến Tre làm giả bằng phương pháp in phun màu.
Xe
mô tô loại AIRBLADE gắn biển số 71H8-1818, số máy: NC110APE- 0038864, số khung:
NC110AP-0038864 có biển số thật là 54N9-2038 do Trương Thị Thanh N đăng ký ngày
18/11/2009 tại thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 05/5/2011, chị N bị mất trộm tại ấp
1, phường P, quận B, thành phố Hồ Chí Minh. Cơ quan CSĐT Công an thành phố Bến
Tre đã chuyển xe mô tô trên cho Cơ quan CSĐT Công an quận Bình Chánh, thành phố
Hồ Chí Minh xử lý theo thẩm quyền;
-
Lần thứ 2: Ngày 30/6/2011, C đưa cho M và V xe mô tô loại HAYATE gắn biển số
71H8-2579, SM: F4A5-100689, SK: *RLSCF4EE- 070100689* cùng giấy đăng ký xe mô
tô, xe máy số 056271 của xe mô tô 71H8-2579 và giấy chứng minh nhân dân không
có dán ảnh tên Trần Minh H1 rồi kêu V và M đem xe về thành phố Bến Tre cầm. V lấy
ảnh của V dán vào giấy chứng minh nhân dân rồi sử dụng số giấy tờ giả đó đến tiệm
cầm đồ Q cầm xe mô tô 71H8-2579 cho bà Nguyễn Thi T1 được 15.000.000 đồng. V và
M đem tiền lên giao cho C, C chia cho M và V mỗi người 500.000 đồng, phần C được
14.000.000 đồng.
Căn
cứ kết luận giám định số 79 ngày 04/6/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh
Bến Tre kết luận: giấy đăng ký mô tô, xe máy số 056271 tên Trần Minh H1 sinh
năm 1984, địa chỉ: 143C, phường N, thành phố B, BSĐK 71H8-2579, SM:
F4A5-100689, SK: *RLSCF4EE- 070100689* cấp ngày 11/9/2010 tại Công an tỉnh Bến
Tre làm giả bằng phương pháp in phim màu.
Biển
số xe mô tô 71H8-2579 là xe ba bánh do Nguyễn Văn X ngụ số 539, ấp C, xã T, huyện
C, tỉnh Bến Tre đăng ký tại Phòng cảnh sát giao thông Công an tỉnh Bến Tre. Cơ
quan CSĐT Công an thành phố Bến Tre đã thông báo truy tìm chủ sở hữu xe mô tô
loại HAYATE, SM: F4A5-100689, SK: *RLSCF4EE-070100689* nhưng chưa tìm được chủ
sở hữu.
-
Lần thứ 3: Trước ngày 05/7/2011, C đưa cho M và V xe mô tô loại SH gắn biển số
71H5-2313, SM: KF08E*0084646*KTGE1, SK: ZDCK- F08A07F150334 cùng giấy đăng ký
xe mô tô, xe máy số 107638 của xe mô tô 71H5-2313 và giấy chứng minh nhân dân
không có dán ảnh tên Trương Thanh S để đem về Bến Tre cầm nhưng không được. V
đem xe 71H5-2313 về gửi tại nhà V ở ấp H, xã M, thành phố B rồi cùng M trở lên
thành phố Hồ Chí Minh báo cho C biết. Sau đó C kêu M rủ Trần Thành D (bạn của C
và M) đi cầm. M hướng dẫn D cắt tóc, chụp hình dán vào giấy chứng minh nhân dân
giả. Ngày 05/7/2011, V, M và D tiếp tục về Bến Tre. V lấy xe mô tô 71H5-2313
đưa cho M và D sử dụng giấy tờ giả đem đến tiệm cầm đồ Q. D vào cầm cho bà Nguyễn
Thị T1 được 60.000.000 đồng. M và V đưa cho D 1.500.000 đồng, số tiền còn lại
đưa lên cho C, C đưa cho M và V mỗi người 1.000.000 đồng, phần C được
56.500.000 đồng.
Căn
cứ kết luận giám định số 79 ngày 04/6/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh
Bến Tre kết luận: giấy đăng ký xe mô tô, xe máy số 107638 tên Trương Thanh S, địa
chỉ 446, ấp P, TT C, huyện C, BSĐK 71H5-2313, SM: KF08E*0084646*KTGE1, SK
ZDCK-F08A07F150334, cấp ngày 11/6/2008 tại Công an Ben Tre làm giả bằng phương
pháp in phun màu.
Xe
mô tô loại SH gắn biển số 71H5-2313, SM KF08E*0084646*KTGE1, SK:
ZDCK-F08A07F150334 có biển số thật là 59P1-155.81 do Đỗ Thanh S1 đăng ký tại
thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 29/6/2011, anh S1 bị mất trộm tại khu phố 1, phường
Tân Thới Hiệp, quận 12, thành phố Hồ Chí Minh. Cơ quan cảnh sát điều tra Công
an thành phố Bến Tre đã chuyển xe mô tô trên cho Cơ quan CSĐT Công an quận 12,
thành phố Hồ Chí Minh xử lý theo thẩm quyền.
Biển
số xe 71H5-2313 do Trần Văn C1 ngụ ấp 13, xã T, huyện G, tỉnh Bến Tre đăng ký tại
Phòng cảnh sát giao thông Công an Bến Tre.
-
Lần thứ 4: Ngày 03/8/2011, C đưa cho M và V xe mô tô loại AIRBLADE gắn biển số
71B3-01627, SM: JE27E0736839, SK RL-HJF2705BY031267 cùng giấy đăng ký xe mô tô,
xe máy số 036275 của xe mô tô 71B3-016.27 và giấy chứng minh nhận dân không có
dán ảnh tên Võ Ngọc H2 để đem về Bến Tre cầm. Khi về đến Bến Tre trời đã tối, cả
2 vào nhà trọ nghi. Sáng hôm sau, V dán ảnh V vào giấy chứng minh nhân dân rồi
sử dụng giấy tờ giả đem đến tiệm cầm đồ U số 315A, khu phố 1, phường 5, thành
phố B cầm xe mô tô 71B3-016.27 cho bà Ngô Trúc U được 30.000.000 đồng rồi cùng
M đưa lên cho C, C đưa cho M và V mỗi người 700.000 đồng, phần C được
28.600.000 đồng.
Căn
cứ kết luận giám định số 79 ngày 04/6/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh
Bến Tre kết luận: giấy đăng ký xe mô tô, xe máy số 036275 tên Võ Ngọc H2, địa
chỉ ấp 4, QL 60E, huyện C, Bến Tre, BSĐK 71B3-016.27, SM: JF27E-0736839, SK:
RL-HJF2705BY031267, cấp ngày 22/3/2011 tại Công an Bến Tre làm giả bằng phương
pháp in phun màu.
Xe
mô tô loại AIRBLADE gắn biển số 71B3-016.27, SM: JF27E- 0736839, SK:
RL-HJF2705BY031267 có biển số thật là 61B1-056.54 do Trần Quốc T3 đăng ký tại
Bình Dương. Ngày 30/7/2011, anh T3 bị mất trộm tại Siêu thị Coop Mark thành phố
Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Bên
Tre đã chuyển xe mô tô trên cho Cơ quan CSĐT Công an thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh
Bình Dương xử lý theo thẩm quyền.
Biển
số xe 71B3-016.27 không đăng ký tại Phòng cảnh sát giao thông Công an Bến Tre.
-
Lần thứ 5: Ngày 12/8/2011, C đưa cho M và V xe mô tô loại Lead gắn biển sổ
71B3-028.16, SM JF24E-0123426, SK: RLHJF24069Y101910 cùng giấy đăng ký xe mô
tô, xe máy số 016870 của xe mô tô 71B3-028.16 và giấy chứng minh nhân dân không
có dán ảnh tên Võ Ngọc H2 để đem về Bến Tre cầm. V dán ảnh V vào giấy chứng
minh nhân dân rồi sử dụng giấy tờ giả đem đến tiệm cầm đồ P số 109/2C, ấp A, xã
M, thành phố B cầm xe mô tô 71B3-028.16 cho bà Nguyễn Trần Phương T được
22.000.000 đồng rồi cùng M đưa lên cho C, C đưa cho M và V mỗi người 700.000 đồng,
phần C được 20.600.000 đồng.
Căn
cứ kết luận giám định số 79 ngày 04/6/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh
Bến Tre kết luận giấy đăng ký xe mô tô, xe máy số 016870 tên Võ Ngọc Hưng, địa
chỉ ấp 4, QL 60, huyện C, Bến Tre, BSĐK 71B3- 028.16, SM: JP24E-0123426, SK:
RLHJF24069Y101910 , cấp ngày 21/3/2011 tại Công an Bến Tre làm giả bằng phương
pháp in phun màu.
Xe
mô tô loại Lead gắn biển số 71B3-028.16, SM: JF24E-0123426, SK:
RLHJF24069Y101910 có biển số thật là 61S3-2521 do Lưu Văn Q đăng ký tại Bình
Dương. Ngày 05/2/2011, anh Q bị mất trộm tại nhà số 72/8, đường T, ấp B, xã Đ,
thị xã D, tỉnh Bình Dương. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Bến Tre
đã chuyển xe mô tô trên cho Cơ quan CSĐT Công an thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương
xử lý theo thẩm quyền.
Biển
số xe 71B3-028.16 không đăng ký tại Phòng cảnh sát giao thông Công an Bến Tre.
-
Lần thứ 6: Ngày 25/8/2011, C đưa cho M 01 xe mô tô loại NOUVO LX gắn biển số
71B3-012.77, SM: 5P1-293531, SK: RLCN5P110BY293528 cùng giấy đăng ký xe mô tô,
xe máy số 018026 của xe mô tô 71B3-012.77 và giấy chứng minh nhân dân không có
dán ảnh tên Trần Văn A và đưa cho V 01 xe mô tô loại @150 gắn biển số
71B1-026.72, SM: HI-KF03E-0021248- HIKGG, SK: ZDCKF03A0YF-021205 cùng giấy đăng
ký xe mô tô, xe máy số 005263 của xe mô tô 71B3-026.72 và giấy chứng minh nhân
dân không có dán ảnh tên Nguyễn Minh H để đem về Bến Tre cầm. V dẫn M đến tiệm
cầm đồ P để M vào cầm xe mô tô 71B3-012.77 cho bà Nguyễn Trần Phương T được
20.000.000 đồng. Riêng xe mô tô 71B1-026.72, V không cầm được. Sau đó, V và M
đưa xe và tiền lên cho C, C đưa cho Minh 500.000 đồng, phần C được 19.500.000 đồng.
Căn
cứ kết luận giám định số 79 ngày 04/6/2012 của Phòng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh
Bến Tre kết luận: giấy đăng ký xe mô tô, xe máy số 018026 tên Trần Văn A, địa
chỉ QL 60, AK, huyện C, Bến Tre, BSĐK 71B3- 012.77, SM: 5P1-293531, SK:
RLCN5P110BY293528, Cấp ngày 24/7/2011 tại Công an Bến Tre làm giả bằng phương
pháp in phun màu.
Biển
số xe mô tô 71B3-012.77 không đăng ký tại Phòng cảnh sát giao thông Công an Bến
Tre. Cơ quan CSĐT Công an thành phố Bến Tre đã thông báo truy tìm chủ sở hữu xe
mô tô loại NOUVO LX SM: 5P1-293531, SK: RLCN5P110BY293528 nhưng chưa tìm được
chủ sở hữu.
Ngày
24/9/2011, sau khi nhận lại xe mô tô loại @150 gắn biển số 71B1- 026.72, Phạm
Thanh V rủ Thượng Hữu T tiếp tục về Bến Tre cầm với giấy tờ giả thì bị bắt quả
tang.
Theo
Biên bản giám định pháp y tâm thần số 309/2013/TTGĐPYTT ngày 03/01/2014 của
Trung tâm giám định pháp y tâm thần thành phố Hồ Chí Minh kết luận: Trước,
trong và sau khi phạm tội ngày 05/7/2011, bị can Trần Thành D bị bệnh tâm thần
phân liệt, thể di chứng, giai đoạn thuyên giảm không hoàn toàn (F20.5.4-ICD10);
hạn chế khả năng nhận thức và đỉều khiển hành vi.
Tại
Bản án hình sự sơ thẩm số 18/2014/HSST ngày 05/3/2014, Toà án nhân dân thành phố
Bến Tre, tỉnh Bến Tre áp dụng điểm e khoản 2 Điều 139, điểm b, p khoản 1, khoản
2 Điều 46, điểm g khoản 1 Điều 48, Điều 33, Điều 53 Bộ luật hình sự xử phạt bị
cáo Dương Huỳnh Nhựt M 04 năm 6 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”,
thời hạn tù được tính từ ngày bắt bị cáo chấp hành án.
Ngoài
ra bản án sơ thầm còn quyết định về hình phạt đối vói các bị cáo khác, trách
nhiệm dân sự, xử lý vật chứng, án phí và quyền kháng cáo vụ án theo quy định của
pháp luật.
Ngày
17/03/2014, bị cáo Dương Huỳnh Nhựt M có đơn kháng cáo với nội dung xin giảm
hình phạt.
Ngày
19/6/2014, bị cáo M có đơn xin rứt đơn kháng cáo vói nội dung mức án mà Tòa án
cấp sơ thẩm đã xử phạt là phù hợp.
Ngày
26/6/2014 bị cáo M có đơn xin rút lại đơn yêu cầu hủy đơn kháng cáo với nội
dung yêu cầu tiếp tục xét xử phúc thẩm.
Tại
Bản án hình sự phúc thẩm số 66/2014/HSPT ngày 30/6/2014, Tòa án nhân dân tỉnh Bến
Tre quyết định hủy toàn bộ bản án sơ thẩm số 18/2014/HSST ngày 05/3/2014 của
Tòa án nhân dân thành phố Bến Tre, giao hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát nhân dân
thành phố Bến Tre để điều tra, xét xử lại theo trình tự thủ tục chung, với lý
do: Thượng Hữu T là người thực hiện giao dịch cầm cố với bà T1, trong khi bà T1
đang kiểm tra tính hợp lệ của giấy tờ để thực hiện việc cầm cố thì bị bắt quả
tang, T chưa chiếm đoạt được tài sản và người bị hại chưa bị thiệt hại về tài sản,
chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” (yếu tố cấu thành tội
này là khi tài sản bị chiếm đoạt), cấp sơ thẩm chưa làm rõ số tiền bị bắt quả
tang để xem xét yếu tố cấu thành tội danh đối với Thượng Hữu T và yếu tố định
khung hình phạt đối với Nguyễn Ngọc C và Phạm Thanh V. Quan điểm của Kiểm sát
viên đề nghị cần làm rõ hành vi làm giả giấy tờ của cơ quan tổ chức trong vụ án
để áp dụng đúng pháp luật đối với các bị cáo là có cơ sở. Ngoài ra, Tòa án cấp
sơ thẩm thực hiện việc nghị án thể hiện tại biên bản nghị án không ghi tỷ lệ biểu
quyết của Hội đồng xét xử là không đúng quy định tại Điều 17 và Điều 222 Bộ luật
tố tụng hình sự là vi phạm thủ tục tố tụng.
Tại
Kháng nghị giám đốc thẩm số 51/2014/KN-HS ngày 19/11/2014, Chánh án Tòa án nhân
dân tối cao kháng nghị Bản án hình sự phúc thẩm số 66/2014/HSPT ngày 30/6/2014
của Tòa án nhân dân tỉnh Bến Tre và đề nghị Tòa hình sự Tòa án nhân dân tối cao
xét xử giám đốc thẩm hủy Bản án hình sự phúc thẩm nêu trên; giao hồ sơ cho Tòa
án nhân dân tỉnh Bến Tre xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định pháp luật.
Tại
phiên tòa giám đốc thẩm, Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao nhất trí với
Kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.
NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN:
Căn
cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án thấy rằng:
[1]
Các bị cáo Thượng Hữu T và Phạm Thanh V biết các loại giấy tờ mang đi cầm cố là
giấy tờ giả, biển số xe máy là biển giả và đã sử dụng các giấy tờ giả để mang
đi cầm cố tại hiệu cầm đồ của bà Nguyễn Thị T1 nhằm chiếm đoạt số tiền
20.000.000đ mà bà T1 đã thỏa thuận cho các bị cáo cầm xe. Trong quá trình điều
tra, V khai nhận trong khoảng thời gian từ ngày 21/6/2011 đến ngày 25/8/2011 V
quen với Nguyễn Ngọc C và Dương Huỳnh Nhựt M, Trần Thành D. C đã 06 lần đưa 06
xe mô tô các loại không rõ nguồn gốc cùng giấy đăng ký xe mô tô giả, giấy chứng
minh nhân dân giả không có dán ảnh kêu V dẫn M, D đem về Bến Tre cầm để chiếm
đoạt tài sản của các chủ tiệm cầm đồ. Tổng cộng C và V tham gia 07 lần chịu
trách nhiệm trên số tiền chiếm đoạt là 202.000.000đ, M tham gia 06 lần chịu
trách nhiệm trên số tiền chiếm đoạt là 182.000.000đ, D tham gia 01 lần chịu
trách nhiệm trên số tiền chiếm đoạt là 60.000.000đ, T tham gia 01 lần chịu
trách nhiệm trên số tiền chiếm đoạt là 20.000.000đ. Tòa án cấp sơ thẩm kết án
các bị cáo Nguyễn Ngọc C, Phạm Thanh V, Dương Huỳnh Nhựt M, Trần Thành D, Thượng
Hữu T phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là có căn cứ, đúng pháp luật.
[2]
Tuy nhiên, Tòa án cấp sơ thẩm còn có sai sót là tại Biên bản nghị án không ghi
tỷ lệ biểu quyết của Hội đồng xét xử về từng vấn đề một là không đúng quy định
tại Điều 17 và Điều 222 Bộ luật tố tụng hình sự, do đó cần phải rút kinh nghiệm.
[3]
Khi xét xử phúc thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm nhận định Thượng Hữu T chưa chiếm đoạt
được tài sản và người bị hại (bà T1) chưa bị thiệt hại về tài sản nên hành vi của
T chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; các bị cáo biết
các loại giấy tờ mang đi cầm cố là giấy tờ giả và sử dụng giấy tờ giả mang đi lừa
dối các tiệm cầm đồ nên hành vi của các bị cáo có dấu hiệu phạm tội “Làm giả
con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” và hủy Bản án sơ thẩm để điều tra lại
là sai lầm nghiêm trọng. Bởi vì, bị cáo T và V không thực hiện tội phạm được đến
cùng là do trong lúc bà T1 đang kiểm tra giấy tờ thì bị Công an thành phố Bến
Tre bắt quả tang (do nguyên nhân ngoài ý muốn của các bị cáo). Như vậy, hành vi
phạm tội của các bị cáo là ở giai đoạn phạm tội chưa đạt, hành vi dùng giấy tờ
giả và xe máy mang biển kiểm soát giả đi cầm cố là hành vi dùng thủ đoạn gian dối
để các chủ tiệm cầm đồ tin và tự nguyện giao tiền cho các bị cáo, là đặc điểm nổi
bật của tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Bởi
các lẽ trên, căn cứ vào khoản 3 Điều 285 và Điều 287 Bộ luật tố tụng hình sự;
QUYẾT ĐỊNH
Hủy
Bản án hình sự phúc thẩm số 66/2014/HSPT ngày 30/6/2014 của Tòa án nhân dân tỉnh
Bến Tre; giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân tỉnh Bến Tre xét xử phúc thẩm lại theo
đúng quy định pháp luật.
NỘI DUNG ÁN LỆ
“[3]
Khi xét xử phúc thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm nhận định Thượng Hữu T chưa chiếm đoạt
được tài sản và người bị hại (bà T1) chưa bị thiệt hại về tài sản nên hành vi của
T chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; các bị cáo biết
các loại giấy tờ mang đi cầm cố là giấy tờ giả và sử dụng giấy tờ giả mang đi lừa
dối các tiệm cầm đồ nên hành vi của các bị cáo có dấu hiệu phạm tội “Làm giả
con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” và hủy Bản án sơ thẩm để điều tra lại
là sai lầm nghiêm trọng. Bởi vì, bị cáo T và V không thực hiện tội phạm được đến
cùng là do trong lúc bà T1 đang kiểm tra giấy tờ thì bị Công an thành phố Bến
Tre bắt quả tang (do nguyên nhân ngoài ý muốn của các bị cáo). Như vậy, hành vi
phạm tội của các bị cáo là ở giai đoạn phạm tội chưa đạt, hành vi dùng giấy tờ
giả và xe máy mang biển kiểm soát giả đi cầm cố là hành vi dùng thủ đoạn gian dối
để các chủ tiệm cầm đồ tin và tự nguyện giao tiền cho các bị cáo, là đặc điểm nổi
bật của tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.”
|