IV- Chia di sản thừa kế:
1. Chia di sản theo di chúc
Việc phân chia di sản thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc. Di chúc là ý chí cá nhân được pháp luật bảo vệ, nội dung di chúc có thể phân định rõ những ai được hưởng và cách chia phần di sản được hưởng đó.
Trong trường hợp trong di chúc không quy định rõ phần tài sản của từng người được hưởng thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc. Trường hợp các bên được hưởng có thỏa thuận chia khác thì nên lập thành văn bản thỏa thuận chia di sản và có thể công chứng để đảm bảo tính hợp pháp của văn bản này.
Trường hợp chia di sản theo hiện vật thì người được hưởng cùng với hoa lợi, lợi tức mà di sản sinh ra hoặc phải chấp nhận phần hao hụt của hiện vật tính đến khi chia di sản.
Trường hơp di chúc quy định tỉ lệ chia di sản thì được tính trên tổng giá trị khối di sản vào thời điểm chia.
Chú ý: Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
– Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
– Con thành niên mà không có khả năng lao động.
2. Chia di sản theo pháp luật
– Xác định những người không được thừa kế
Cụ thể, những đối tượng sau sẽ không được nhận di sản thừa kế:
+ Người không được quyền hưởng di sản (Điều 621);
+ Người từ chối nhận di sản thừa kế (Điều 620).
– Xác định người thừa kế, hàng thừa kế theo pháp luật (căn cứ Điều 651 BLDS 2015):
Quy tắc xác định:
+ Một là, thứ tự ưu tiên được chia di sản thừa kế lần lượt từ hàng thừa kế thứ nhất; thứ hai và cuối cùng là hàng thừa kế thứ ba. Những người thuộc hàng thừa kế tiếp theo chỉ được hưởng khi không còn ai thuộc hàng thừa kế trước do đã chết; không có quyền hưởng di sản; bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
+ Hai là, trong trường hợp người thừa kế thuộc hàng thừa kế chết hết nhưng họ có con, cháu thì áp dụng thừa kế thế vị cho đối tượng đó chứ chưa chuyển sang hàng thừa kế tiếp theo.
– Tiến hành chia di sản thừa kế
Về nguyên tắc, di sản sẽ được chia đều cho những người trong hàng thừa kế. Kể cả người thừa kế đó mới thành thai lúc chia thừa kế mà sinh ra còn sống thì họ cũng được hưởng phần ngang với những người khác trong hàng thừa kế.

LS TRẦN MINH HÙNG TƯ VẤN LUẬT TRÊN HTV