Căn cứ theo quy định tại Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014 sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình

Theo Điều 82, Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định nghĩa vụ và quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn:

“Điều 82. Nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

Quyền nuôi con khi ly hôn thuận tình

Với ly hôn thuận tình, thường đã có thỏa thuận trước về vấn đề ai là người chăm sóc con cái. Khi đã có thỏa thuận của hai bên, Tòa án công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận về quyền nuôi con cái. Nếu không có thỏa thuận trước hoặc không đi đến sự đồng ý từ cả 2 bên, thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết ai là bên có quyền trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ cấp dưỡng…

Tài sản chung vợ chồng nêu tại Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 (viết tắt là Luật HN&GĐ 2014) gồm:

- Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân trừ trường hợp đã chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân;

- Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung;

- Tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Căn cứ tại điều 59 Luật Hôn nhân gia đình 2014, việc chia tài sản của vợ chồng khi ly hôn được xác định theo nguyên tắc sau:

“1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.

Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.

Đối với đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản:

• Nếu cả hai bên đều có nhu cầu và điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì được chia theo thỏa thuận của hai bên. Nếu không thỏa thuận được thì Tòa phân chia dựa trên hoàn cảnh gia đình; công sức đóng góp; lỗi của các bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng...

• Trường hợp chỉ một bên có nhu cầu và điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì bên đó được tiếp tục sử dụng, nhưng phải thanh toán cho bên kia phần giá trị quyền sử dụng đất mà họ được hưởng.

• Trường hợp vợ chồng có quyền sử dụng đất chung với hộ gia đình thì khi ly hôn phần quyền sử dụng đất của vợ chồng được tách ra và chia theo thỏa thuận hoặc theo quyết định của Tòa án.

Đối với đất nông nghiệp trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp để trồng rừng, đất ở:

Phân chia dựa trên hoàn cảnh gia đình,công sức đóng góp, lỗi của các bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng,…

Tuy nhiên để có căn cứ giải quyết, bên cạnh các giấy tờ như: Đơn xin ly hôn, bản sao hộ khẩu thường trú, tạm trú, bản sao chứng minh nhân dân hoặc bản sao hộ chiếu, các giấy tờ chứng minh về tài sản, bản sao giấy khai sinh của các con..., tòa sẽ yêu cầu vợ chồng bạn phải cung cấp bản chính Giấy chứng nhận kết hôn hoặc bản sao (kèm theo đơn giải trình về việc không có bản chính).

Về việc làm lại Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn

Theo quy định tại khoản 1 Điều 24 Nghị định 123/2015/NĐ-CP: "Việc khai sinh, kết hôn, khai tử đã được đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trước ngày 1/1/2016 nhưng Sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ hộ tịch đều bị mất thì được đăng ký lại".

Khi hai vợ chồng chung sống sẽ có những nghĩa vụ phát sinh mà hai vợ chồng phải có trách nhiệm liên đới giải quyết. Trong đó có phần nợ chung của hai vợ chồng, để xác định trách nhiệm đó thuộc về ai thì hai vợ chồng cần xem xét nợ đó là nợ chung hay nợ riêng.

- Nợ chung là các phần nợ hình thành trong quá trình hôn nhân, có sự xác nhận vay nợ của hai vợ chồng hoặc nhưng khoản nợ mà chỉ có vợ hoặc chồng vay riêng nhưng được dùng vào mục đích gia đình.

- Nợ riêng là các khoản nợ hình thành ngoài quá trình hôn nhân và các khoản nợ riêng của vợ hoặc chồng mà vợ hoặc chồng sử dụng vào mục đích cá nhân.

Từ việc xác định được nợ chung hay niêng thì sẽ được phân chia theo điều 37, Luật hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

"Điều 37. Nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng

Vợ chồng có các nghĩa vụ chung về tài sản sau đây:

1. Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;

Căn cứ theo Điều 55 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:

Trong trường hợp thuận tình ly hôn phải có sự tự nguyện ly hôn và sự thoả thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ, con.

Nếu không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ giải quyết việc ly hôn theo Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình như sau:

• Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

• Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

1. Ly hôn khi bị chồng đánh đập

Khoản 1 Điều 51 và khoản 1 Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định như sau :

“Điều 51. Quyền yêu cầu giải quyết ly hôn

1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.”

“Điều 56. Ly hôn theo yêu cầu của một bên

1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.”

Theo quy đinh trên, vợ và chồng đều có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Tòa án sẽ giải quyết đơn phương ly hôn khi có hành vi bạo lực gia đình, vợ hoặc chồng vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt Phân chia tài sản và quyền nuôi con sau khi ly hôn. Áp dụng vào trường hợp của bạn, bạn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết yêu cầu ly hôn khi bị chồng đánh đập, mục đích sống chung không đạt được, đời sống chung không thể kéo dài.

Khoản 1 điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về trường hợp ly hôn theo yêu cầu của một bên như sau: Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại tòa không thành thì tòa giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

Theo đó, trường hợp bạn ly hôn đơn phương thì tòa án sẽ dựa vào các căn cứ: hành vi bạo lực gia đình; hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ vợ, chồng; tình trạng và mục đích hôn nhân để giải quyết. Vì vậy mà bạn không ở chung sổ hộ khẩu với chồng thì hoàn toàn có quyền yêu cầu ly hôn đơn phương và được giải quyết nếu có các căn cứ nêu trên.

Việc ly hôn không phụ thuộc vào hộ khẩu chung hay riêng, hộ khẩu chỉ là căn cứ để xác định đúng tòa án có thẩm quyền giải quyết khi bạn nộp đơn.

Căn cứ theo quy định tại Điều 82 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, người không trực tiếp nuôi con sau ly hôn có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

“1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có

nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.

2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

3. Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.

Điều 95. Nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn

“1. Việc chia tài sản khi ly hôn do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Tài sản riêng của bên nào thì thuộc quyền sở hữu của bên đó.

...”

“Điều 27. Tài sản chung của vợ chồng

1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và những tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung

Theo khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình (HN&GĐ) năm 2014, ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án (đơn phương ly hôn) hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án (thuận tình ly hôn).

Do đó, khi hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài và mục đích của hôn nhân không đạt được, vợ hoặc chồng hoặc cả hai vợ chồng có thể thỏa thuận để yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn.

Pháp luật quy định về người trực tiếp nuôi dưỡng con quy định tại điều 81 Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2015:

• Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

• Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

• Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Có 04 trường hợp vụ án ly hôn sẽ không tiến hành hòa giải được bao gồm:

- Người bị yêu cầu ly hôn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cố tình vắng mặt khi Tòa triệu tập hợp lệ đến lần thứ 02;

- Vợ chồng không thể tham gia hòa giải vì lý do chính đáng;

- Vợ hoặc chồng là người mất năng lực hành vi dân sự;

- Một trong hai vợ chồng đề nghị không tiến hành hòa giải.