Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn. Theo đó, trong trường hợp có căn cứ người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện để chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì trên cơ sở lợi ích của con, những cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:

• Người thân thích;

• Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;

• Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;

• Hội liên hiệp phụ nữ.

Hiểu đơn giản, chiến lược là tập hợp các kế hoạch, quyết định về các mục tiêu dài hạn và các biện pháp, cách thức, con đường đạt đến các mục tiêu đó, trong đó đặc biệt quan trọng việc phối hợp các kế hoạch, quyết định và kết quả của từng công việc. Chiến lược khác với chiến thuật. Hiểu nôm na, đó là kế hoạch tổng thể để giải quyết một chuỗi công việc nào đó.

Việc ly hôn là tổ hợp các công việc, như xử lý quan hệ nhân thân, quan hệ gia đình, tài sản, con cái, kinh doanh... Mỗi công việc đều đòi hỏi phải tuân theo trình tự, thủ tục nhất định, trong đó có việc phải theo quy định pháp luật.

Bắt buộc kết hôn là dùng quyền lực bắt người khác phải kết hôn trái với ý muốn của họ. Hành vi ép buộc kết hôn trái với nguyên tắc hôn nhân tự nguyện, tiến bộ.

Liên quan đến trường hợp nêu trên Luật Hôn nhân & gia đình năm 2014 quy định như sau:

“Điều 2. Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình

1. Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng

Điều 8. Điều kiện kết hôn

1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

a) b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.

Khoản 1, Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình hiện hành (Luật HN&GĐ) quy định:

“Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.”.

Khoản 1, Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình hiện hành, quy định:

“Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.”.

Ai có quyền yêu cầu ly hôn?

Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.

Theo quy định tại Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, người có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn gồm:

Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.

Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Đáng lưu ý là, chồng không được ly hôn khi vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Nhưng nếu vợ đang có thai, sinh con hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người vợ có quyền được yêu cầu Tòa án cho ly hôn.

Như vậy, người có quyền yêu cầu ly hôn có thể là chồng, là vợ hoặc người thứ ba như quy định nêu trên.

Tại Khoản 2 Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:

“2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.”

Thủ tục ly hôn khi không đăng ký kết hôn

Cha hay Mẹ có quyền nuôi con sau khi ly hôn?